مفهوم طرب و موسیقی لهوی چیست؟

مفهوم طرب و موسیقی لهوی چیست؟ و چگونه می توان موسیقی های مجاز از غیر مجاز را تشخیص داد؟پاسخ:درباره موسیقی لهوی دیدگاههای متفاوتی در میان بزرگان و فقهای ما وجود دارد که در اینجا به برخی منظرها که شاخص هایی را مطرح می کنند بسنده می کنیم.
طرب در لغت یعنی شاد شدن، اهتزاز و جنبش از شادی و نشاط و مطرب یعنی شادی آور، چیزی که ایجاد هیجان و نشاط کند. منظور از موسیقی مطرب با توجه به معنای لغوی و آنچه بزرگان گفته اند، این است که؛ «حالت غیرعادی از نظر وجد و نشاط به وجود آورد.»
آیت الله فاضل لنکرانی(ره) می نویسد: «مقصود از طرب، تحول غیر اختیاری است (که) در مستمع پیدا می شود.»
آیت الله مکارم شیرازی در پاسخ این پرسش که؛ برخی حالت طرب را تشبیه به حالت مستی کرده اند، چه دلیلی براین تشبیه وجود دارد؟ آیا چنین حالتی را تاکنون کسی دیده است؟ نوشته اند: از این که بسیاری از انوع غنا مانند مواد مخدر عمل می کند، جای شک نیست؛ منتها در این جا تخدیر از طریق گوش حاصل می شود.»
لهو در لغت؛ یعنی بازی، آنچه مایه سرگرمی باشد و انسان خود را با آن سرگرم کند. و در موسیقی لهوی، به آن نواها و آوازهایی گفته می شود که مناسب مجالس خوش گذرانی و عیاشی است.
آیت الله تبریزی(ره) نوشته اند: «نواختن آلات مخصوصه که مناسب با مجالس خوش گذرانی باشد و گوش دادن به آن، جایز نیست.»

وی همچنین در پاسخ این پرسش که موسیقی لهوی چه نوع موسیقی ای است؟ نوشته اند: «موسیقی ای است که مناسب مجالس خوش گذرانی است.
آیت الله مکارم شیرازی در پاسخ این پرسش که مجالس لهو ولعب به چه نوع مجالسی گفته می شود؟ نوشته است: «منظور، مجالسی است که برای عیاشی و هوسرانی و بی بند و باری تشکیل شده است و به تعبیر دیگر، به مجالسی گفته می شود که در نزد عرف متشرعه و متدینین، مجلس گناه محسوب شود. موسیقی های مناسب این گونه مجالس، حرام است، هر چند در مجلس عادی نواخته شود و یا به صورت فردی باشد.» مراجع معظم تقلید نوعاً در این زمینه که تشخیص موسیقی لهوی با کیست؟ نوشته اند: با عرف.
آیت الله تبریزی(ره) نوشته اند: «ملاک در تشخیص موسیقی لهوی، نظر عرف است:»
آیت الله مکارم شیرازی نوشته اند: «تشخیص آن با مراجعه به عرف عام، امکان پذیر است.»
بنابراین منظور از موسیقی مطرب آن است که هیجان انگیز و مخدر باشد و از نظر وجد و نشاط، حالتی غیرعادی در انسان به وجود آورد و باعث تحول غیراختیاری شود، به طوری که او را از حالت اختیار و تعقل بیرون ببرد و به کارهای احساسی و غیرعاقلانه وادار سازد. منظور از موسیقی لهوی، آن نوع نوا و نواخت است که معمولاً در مجالس خوش گذرانی و عیاشی اجرا می شود و عرف متشرع و دین دار آن را زشت و گناه تشخیص می دهد.