تجربه کردن در طی زندگی امری معمول است

تجربه کردن در طی زندگی امری معمول است. در هر مقطع زمانی ممکن است شخص جهت شناخت بهتر خود و مواجهه با نگرانی هایش نیازمند کمک یک مشاور یا درمانگر باشد. برای کسانی که بدنبال مشاوره هستند این مطلب مروری کلی بر فرایند مشاوره چه انتظاری از مشاور می رود , مسیولیت های مراجع در فرایند مشاوره گامهای استفاده بهتر از مشاوره و مشکلات احتمالی که ممکن است در طی مشاوره ایجاد شوند را فراهم می سازد.

● مشاوره چیست؟

به زبان ساده, مشاوره عبارت از هر نوع ارتباطی است که در آن یک شخص به شخص دیگر برای فهم بهتر خود و حل و فصل مشکلاتش کمک می کند. دوستان و بستگان نوعی مشاوره ارایه می دهند, همین طور افراد مذهبی, راهنمایان تحصیلی, معلمان و خیلی از افراد دیگر نیز همین کار را می کنند. کارشناسان دفاتر مشاوره بدلیل آموزش وسیع خود در روان شناسی و رفتار انسانی مشاوره هایی متفاوت با دیگران ارایه میدهند. آنها تجارب وسیعی در ایجاد روابط یاورانه و در کار با مشکلات مختلف دارند.

● روان درمانی

▪ روان درمانی چیست؟

روان درمانی به شیوه هایی گفته می شود که در آن مشکلات روانی و عاطفی از طریق بیان مشکلات به یک درمانگر و گفتگو با او درمان می گردد. روان درمانگر به شناخت شما از خود و بهتر شدن توانایی مقابله تن کمک می کند.

▪ اهداف روان درمانی عبارتند از:

ـ تغییر الگوهای آسیب زای رفتاری

ـ بهبود احساس ارزشمندی

ـ حل و فصل تعارضها

روان درمانی به یاد گرفتن در مورد خودتان کمک می کند. در بعضی از موارد، شما یاد می گیرید که چگونه گذشته را درک کرده و با زمان حال تطبیق دهید. در موارد دیگر شما از آن دسته از پاسخهایتان که مشکلاتی را در زندگی شما ایجاد می کنند آگاه شده و شیوه های تغییر آنها را یاد می گیرید.

● چگونه یک درمانگر انتخاب کنم؟

درمانگر شما باید شخصی باشد که در حضور او احساس آرامش کنید. درمانگرها شامل افراد زیر هستند:

روان پزشکان، روان شناسان، پرستاران روانپزشکی، مددکاران اجتماعی، مشاوران آموزش دیده. بسیاری از مردم از اشخاصی که عقیده آنها را می پذیرند، اسامی درمانگران را بدست می آورند. این اشخاص عبارتند از:

▪ دوستان

▪ اعضای خانواده

▪ پزشکان

حتی با وجود کمک گرفتن از دیگران هم، پیدا کردن یک درمانگر خوب امر بسیار شخصی می باشد. مراقب باشید درمانگران زیادی وجود دارند که صلاحیت کافی برای این کار ندارند. مطمین باشید شخصی که شما به عنوان یک درمانگر انتخاب می کنید، حتماً دارای مجوز کار باشد و اعتبار کافی برای این امر داشته باشد.

ممکن است که شما قبل از اینکه یک درمانگر انتخاب کنید، با درمانگران زیادی صحبت کنید. هنگامی که با اولین درمانگر ملاقات می کنید، درباره مطالب زیر از او بپرسید:

ـ حق الزحمه

ـ نوع درمانی که او برای شما بکار می برد

ـ مجوز قانونی کار مخصوص درمانگران

به همان اندازه که شما مسایل شخصی خود را برای درمانگر بیان می کنید، انتظار دارید که به همان اندازه هم او در این رابطه با شما صحبت کند. به مسایل زیر با دقت توجه کنید:

ـ چگونه درمانگر با شما ارتباط برقرار می کند.

ـ به چه نحوی شنونده سخنان شماست.

ـ درجه راحت بودن شما با درمانگر

داشتن مقداری احساس تنش و عصبیت در جلسه اول طبیعی است اگر درمانگر دارای صفاتی است که فکر می کنیدآن صفات نخواهد گذاشت احساسات خود را براحتی بیان کرده و یا به درمانگرتان اعتماد کنید.، بهتر خواهد بود که درمانگر دیگری انتخاب نمایید.

در اولین جلسه به احساسات خود اعتماد کنید. از احساسات خود به عنوان یک راهنما جهت تصمیم گیری در مورد ادامه کار با آن درمانگر و یا تغییر او استفاده کنید.

به محض پیدا کردن شخصی که در حضور او احساس آرامش می کنید، ضمن گشودن دریچه های ذهن خود شرایط را برای اعتماد به درمانگر مهیا کنید. رک و صریح بودن در امر درمان نکته ای بسیار مهم است.

● چه نوع از روان درمانی مورد استفاده قرار می گیرد؟

امروزه انواع بسیاری از درمانها مورد استفاده قرار می گیرد. انواع درمانهایی که متداول تر است، عبارتند از:

▪ رفتار درمانی شناختی:

درمانگر به شناختن نگرش غیر واقعی تان نسبت به خود، دنیا و آینده کمک می کند. این درمان به شما در تشخیص روشهای فکری نادرست کمک می کند. شما الگوهای رفتاری و فکری جدیدی پیدا خواهید کرد که شما را به سوی زندگی سالم تر رهنمون می شود.

▪ درمان متمرکز بر درمانجو (روان درمانی بی رهنمود):

درمانگر به حرفهای شما گوش می دهد و به شما در فهمیدن بهتر احساسات کمک می کند.

▪ روانکاوی:

درمانگر با هدف کشف تجارب و احساسات نیمه آگاه و عمیق مربوط به دوران کودکی به شما گوش می دهد. شما معمولاً درمانگرتان را هر هفته چهار بار یا بیشتر برای چندین سال باید ملاقات کنید.

● روان درمانی پویشی

در این روش درمانگر بدون استفاده از روانکاوی رسمی, احساسات ناخود آگاه شما را به آگاهی آورده و آن را تعبیر و تفسیر می کند.

این نوع درمان, اغلب متضمن این است که هر چه به ذهنتان می آید, بگویید. (تداعی آزاد).

● پسیکودرام (نقش گذاری روانی):

از این نوع درمان برای بیان احساسات پنهان استفاده می شود. از شما خواسته می شود که در نقش مردم مختلفی که در زندگیتان وجود دارند, بازی کنید و خود را به جای آنان قرار دهید. این روش هم می تواند به صورت گروهی انجام شود و هم به صورت دو نفره.

● مشاوره زناشویی:

درمانگر زن و شوهر را به بهبودی روابطشان تشویق می کند و به آنها در فایق آمدن بر مشکلات زندگییتان کمک می کند. هر دو نفر (زن و شوهر), برای یاد گرفتن الگوهای رفتاری جدید، تلاش می کنند. گاهی اوقات زوج پیمان یا توافق نامه ای را مبنی برچگونگی تغییر رفتارشان می نویسند.

● روان درمانی خانواده:

این شکل روان درمانی به جای توجه به تک تک اعضاء, خانواده را به عنوان یک کل مورد توجه قرار می دهد. این روش بر این عقیده استوار است که شخص مشکل دار را جدای از محیط خانوادگی اش نمی توان شناخت.

درمانگر بیان آزاد احساسات را در بین افراد خانواده تشویق می کند. روان درمانی خانواده اغلب برای خانواده هایی که بچه هایی با مشکلات رفتاری هستند و نیز برای خانواده هایی که با سوء استفاده جنسی, بیماری های خطرناک و سایر حوادث آسیب زا مواجهند, مناسب می باشد.

● گروه درمانی (روان درمانی گروهی )

یک گروه حدوداً از هشت نفر که مشکلات یکسانی دارند و به طور منظم با درمانگر ملاقات

می کنند, تشکیل می شود. آنان در مورد مشکلاتشان با یکدیگر و با درمانگر مذاکره می کنند. گروه درمانی بیشتر برای مسایل رفتاری مانند مشکلات شخصیتی, استفاده از الکل و مواد مخدر, اختلالات در خوردن و انواع مشخصی از افسردگی کاربرد دارد.

● روان درمانی چه مدت وقت می گیرد؟

ممکن است روان درمانی جلسات محدودی وقت بگیرد و یا سالیان زیادی طول بکشد. این مسیله بستگی به وسعت مشکلات شما و اهدافی که در معالجه تان مد نظر است, دارد. هم شما و هم درمانگر لحظه به لحظه پیشرفتتان را تشخیص می دهید. شما باید به طور جدی در مورد اینکه چه مدت تحت درمان قرار بگیرید, تصمیم بگیرید. شما, (نه درمانگر), تصمیماتی که می گیرید, بر روی زندگیتان تاثیر مهمی دارد.

● مشاور و شما

▪ از مشاور خود چه انتظاری می توانید داشته باشید

شما می توانید انتظار کسی را داشته باشید که با علاقه به دل مشغولی های شما گوش کرده و کمک می کند تا درک بهتری از آنها داشته باشید و بنابراین بتوانید با راحتی و کارآمدی بیشتری با مشکلاتتان مواجه شوید. مشاورتان با جدیت به (مشکلات) شما پرداخته و مایل است شما با آزادی و بطور صریح مسایل مورد علاقه خود را مطرح سازید.

مشاور از شما سیوالاتی را در مورد خودتان بصورت مستقیم و مشخص خواهد پرسید. از آنجا که مشاوران عقاید مختلفی در مورد نحوه تغییر مردم دارند, آنها از نظر میزان صحبت کردن در جلسات, تکالیفی که از شما خواهند خواست و تمرکزشان بر موضوعات با همدیگر فرق می کنند. اگر می خواهید بدانید که در جلسات مشاوره چه چیزی خواهد گذشت به طریق مختلف در آن باره بپرسید. مشاوران مهارت یا دانش جادویی ندارند و نمی توانند بطور مستقیم مشکلات شما را حل و فصل نمایند. مشاور می خواهد که با شما کار کند ولی آنچه را که خودتان می توانید انجام دهید, برای شما انجام نخواهد داد. به استثنای پیشامدهای غیر معمول (از قبیل خطر خودکشی) مشاور در رابطه با مسایل بیان شده از جانب شما به شدت راز دار خواهد بود و در موارد استثنایی فوق الذکر نیز موضوع را به صورت صریح با شما در میان خواهد گذاشت.

▪ مسیولیتهای شما در مشاوره

مسیولیتهای اصلی شما در مشاوره عبارت هستند از شرکت منظم در جلسات برنامه ریزی شده, صحبت رُک و صریح در مورد آنچه که شما را رنج می دهد و انجام تکالیف منزل که توسط مشاور از شما خواسته می شود. انتظار بر این است که اگر قادر به عمل به تکالیف فوق نباشید, موضوع را با مشاور در جریان بگذارید.

اغلب مشاوران از شما می خواهند که چیزی جدید یا رویکردی متفاوت را امتحان کنید. یک چیز دیگر که مشاورتان از شما انتظار دارد این است که آماده آزمایش و تلاش برای انجام کارها باشید. بدون اینکه سعی در نتیجه گیری شتابزده داشته باشید. همچنین انتظار می رود که در صورت حل مشکلاتتان موضوع را به اطلاع مشاور خود برسانید و البته اگر پیشرفتی نیز در خود مشاهده نکردید, مشاورتان را مطلع سازید. این موضوع بسیار مهم است، مشاورتان به شدت خواهان بهره گیری شما از مشاوره است.

▪ مشکلات معمول در مشاوره

یکی از گامهای مشکل در مشاوره زمانی است که شما برای اولین بار یک مشاور را ملاقات می کنید. تصمیم به رفتن برای مشاوره، گام اول در فرایند تغییر است. وقتی این تصمیم را گرفتید ساز و کار تغییر به جریان خواهد افتاد. در فرایند تغییر نحوه تفکر, احساس یا رفتار خود, باید بکوشید تا شیوه های جدید انجام کارها را امتحان نمایید. این ممکن است شما را مضطرب یا ناکام کند. همچنین در طی مشاوره امکان دارد به این نتیجه برسید که چیزهایی که قبلاً شما آنها را فقط به صورت مثبت یا منفی می دیدید, کاملاً متفاوت هستند. چالش یا محدودیت های مذکور نیز ممکن است در شما احساس ناکامی بوجود آورد, اما با پذیرش و تمرین متوجه می شوید که قادر به برطرف کردن محدودیت ها و نقاط ضعف خود بوده و جنبه هایی جدید و مهیج در خود, خواهید یافت.

● گامهای آماده شدن برای بهره بردن از مشاوره

▪ آماده تمرکز بر مشکل یا موضوع خاصی باشید.

▪ آماده (رفتن به) جلسات مشاوره باشید.

▪ به جلسات مشاوره ای خود توجه کرده و نقش فعالی در آن داشته باشید.

▪ تکالیف منزل خود را انجام دهید (یا حداقل سعی خود را بکنید).

▪ اگر احساس می کنید از مشاوره سود نمی برید, موضوع را به مشاور خود بگویید.