برنامه درسی دوره کارشناسی ارشد بیوشیمی بالینی

فصل اول

مشخصات کلی، دوره کارشناسی ارشد (ناپیوسته)

بیوشیمی بالینی

مقدمه:

باتوجه به اهمیت مقطع کارشناسی ارشد رشته بیوشیمی بالینی و با عنایت به لزوم بازنگری در برنامه قبلی که چندین دوره ملاک تربیت نیروی انسانی در این مقطع بوده است برنامه جدید کارشناسی ارشد بیوشیمی بالینی براساس آیین نامه‌ها و دیدگاههای جدید تخصصی تدوین و تقدیم می‌گردد.

1- تعریف و هدف:

کارشناسی ارشد ناپیوسته بیوشیمی به دوره‌ای اطلاق می‌گردد که تحصیلات بالاتر از کارشناسی را در بر گرفته و اولین مقطع تحصیلی بعد از کارشناسی می‌باشد.

هدف از این دوره تربیت افراد لایق، متعهد و متخصصی است که بتوانند در اثر آشنایی با روشهای پیشرفته تحقیق و تتبع این علم شرایط نیل به خودکفایی در این رشته را فراهم آورند.

شرح تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد

اهداف مقطع کارشناسی ارشد

در تحقیق اهداف فرهنگی مبنی بر تربیت کارشناسان ارشد متعهد متخصص در زمینه های مختلف علوم پایه که در جهت رسیدن به خودکفایی، مورد نیاز جمهوری اسلامی ایران می باشند طرح دوره کارشناسی ارشد رشته های مختلف زیست شناسی در کمیته تخصصی زیست شناسی گروه علوم پایه شورای عالی برنامه ریزی، در چهارچوب مصوبات و اهداف کلی شورای عالی برنامه ریزی تهیه و برای تصویب به شورای عالی برنامه ریزی تقدیم میدارد.

طول دوره تحصیل

براساس آئین نامه آموزشی دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته مصوب شورایعالی برنامه ریزی، زمان تحصیل در این دوره حداقل ۲ و حداکثر3 سال است که شامل مدت زمان لازم جهت گذرانیدن کلیه دروس( به استثنای دروس کمبود ) سمینار و پایان نامه می باشد، دانشجو موظف است حداکثر تا پایان اولین نیمسال تحصیلی موضوع تحقیقات مربوط به پایان نامه تحصیلی خود را کاملاً مشخص می نماید. در این دوره هر نیمسال شامل دو نیمسال است هر نیمسال ۱۷ هفته کامل آموزشی میباشد. نظام آموزشی این دوره واحدی است و برای هر واحد درس نظری در هر نیمسال ۱۷ ساعت آموزش و برای هر واحد عملی ۳۴ ساعت کامل، منظور شده است حداقل و حداکثر مجاز تعداد واحدها، دروس کمبود و سایر مقررات این برنامه مطابق آئین نامه آموزشی دوره کارشناسی ارشد مصوب شورایعالی برنامه ریزی میباشد.

شرح تحصیل در مقطع کارشناسی

طول دوره ی تحصیل در رشته ی بیوشیمی در مقطع کارشناسی چهار سال (هشت ترم) میباشد و دانشجویان میبایست دروس ارائه شده زیر را بگذرانند :

معرفی رشته ی بوشیمی بالینی

بیوشیمی علم مربوط به ترکیب اجزا و ساختار مواد موجود در سیستم های زنده و واکنش های شیمیایی انجام شده در این سیستم هاست.

بیوشیمی شاخه ای از زیست شناسی است , اما شاخه ای از شیمی آلی نیز به شمار می رود.مطالعه زیست شناسی در سطح مولکولی را زیست شیمی گویند

بیوشیمی یا شیمی حیاتی بیشتر به خواص شیمیایی مواد آلی موجود در سلول و همچنین واکنشهایی که بین این مواد انجام می گیرد مربوط می شود.

بیوشیمی دانشی است که با مولکولهای گوناگون موجود در سلولها و جانداران و با واکنشهای شیمیایی آنها سر وکار دارد.

بیوشیمی علمی با پهنای وسیع و نا محدود است و این علم تمامی علوم پایه ای را در خود جا داده است. تاریخچه این علم به 100 سال نمی رسد ولیکن در طول 50 سال اخیر پیشرفت های خیلی  چشمگیری در این زمینه صورت گرفته . بیوشیمی پایه ی ملکولی یک موجود زنده و واکنش هایی که در طول آن رخ می دهد تا فعالیت های آن را مورد بررسی قرار می دهد . امروزه با کشف پروتئین های خاص در درون سلولی کنتیک آنزیمی مورد بررسی قرار می گیرد .

معرفی رشته بیوتکنولوژی

 

رشته بیوتکنولوژی یک رشته کاربردی و میان رشته ای مهندسی علوم است که قلمرو آن حداقل ۳۳ حوزه تخصصی علوم را در برمی گیرد. این رشته در کشور ما از سال ۱۳۷۸ در دانشکده علوم دانشگاه تهران در مقطع دکترای پیوسته ارائه می شود.

این رشته از سه مرحله کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تشکیل شده است که دانشجویان در مرحله کارشناسی پس از گذراندن موفقیت آمیز۱۳۲ واحد دروس مشترک معرفتی- نظری، علوم پایه، پزشکی، مهندسی و مبانی بیوتکنولوژی به اضافه آموختن زبان انگلیسی در حد ۵۵۰ نمره تافل و آشنایی کامل با یک زبان برنامه نویسی کامپیوتر در صورتی که معدل آنها در هر نیمسال تحصیلی ۱۵ باشد، می توانند وارد مرحله دوم یعنی مقطع کارشناسی ارشد شوند که در این مقطع یکی از ۶ گرایش بیوتکنولوژی میکروبی، بیوتکنولوژی پزشکی، بیوتکنولوژی محیطی و دریایی، بیوتکنولوژی مولکولی، فرآورش زیستی و بیوتکنولوژی کشاورزی (گیاهی) را انتخاب کرده و بعد از گذراندن ۴۸ واحد در یکی از گرایشهای تخصصی، و انجام معادل ۶ واحد پژوهشهای انفرادی و ارائه ۲ واحد سمینار از مقطع کارشناسی ارشد فارغ التحصیل می شوند. در این مرحله در صورتی که میانگین نمرات دروس مقطع کارشناسی ارشد آنها حداقل ۱۶ باشد، می توانند در امتحان جامع شرکت کنند و در صورت موفقیت در این امتحان، وارد مرحله دکترای تخصصی (D.Ph ) خواهند شد و رسما برای ثبت پایان نامه دکتری اقدام کنند.

دانشمندان هندی گیاه ضد پیری کشف کردند

دانشمندان شهر دارمسالا، ایالت هیماچال پرداش هندوستان یک گیاه سبز از ارتفاعات هیمالیا کشف کرده اند که آنزیمی تولید می کند که می‌توان از آن به عنوان عامل ضد پیری استفاده کرد. دانشمندان موسسه فناوری منابع زیستی و همیالیا این گیاه را با نام Potentilla Atrosanguinea از ارتفاعات هیمالیا نزدیک گردنه هیماچال پرداش کشف کرده اند که سوپر اکسید دیسموتاس، آنزیم مورد نیاز برای پاک کردن  Super Oxide Radical را در سلولهای گیاهی و حیوانی تولید می کند و مانند یک عامل ضد پیری عمل می کند. دکتر پارامویر سنگ آهوجا مدیر این موسسه اظهار داشت: این آنزیم می تواند در محصولات پزشکی و دارویی، آرایشی، غذایی و گیاهی به کار برود. وی یادآور شد که دانشمندان این موسسه به ریاست دکتر سانجی کوما روی یک دهه و نیم روی این پروژه کار کردند و در نهایت موفق شدند که ژن این آنزیم را ایزوله کرده و از طریق یک فرآیند آن را تخمیر کنند. دانشمندان این گونه از گیاه را در هیمالیا و در ارتفاع 4500 متری کشف کرده اند و تحقیقات را روی آن آغاز کردند چرا که به رغم سرمای شدید این منطقه و حتی دمای بالا و نور شدید این گیاه همچنان رشد می کند. دکتر سانجی کومار محقق ارشد بخش بیوتکنولوژی این موسسه اظهار داشت: این آنزیم در تمام گیاهان، حیوانات و انسانها وجود دارد اما این گیاه ارتباط قوی میان این آنزیم و مسمومیت با اکسیژن ناشی از استرس اکسیدیته در ارگانیزم زنده ایجاد می کند. وی اظهار داشت که دانشمندان استفاده از این آنزیم را برای ارتقا عمر میوه ها مورد آزمایش قرار داده اند و نتایج مثبتی گرفته اند. اکنون این آزمایشها روی سیستمهای حیوانی انجام می شود تا نتیجه ضد پیری آن مشاهده شود این آنزیم می تواند به طول عمر سلولهای اندامی نیز کمک کند یا خیر. این گیاه همچنین می تواند برای درمان آسم، روماتوئید آرتروز، درمان بافتهای زخمی یا سوخته و قرنیه به کار رود. براساس اظهارات دکتر سانجی از این گیاه می توان در تولید انواع کرمها، لوسیونها، شامپوها و همچنین در فرآیندهای ذخیره سازی مواد غذایی فرآوری نشده و حفاظت از گیاهان در برابر شرایطی چون خشکی و گرمای شدید بهره گرفت.

آیا می دانید

اختلالات ناخن

     1-   لکه­های سفید رنگ: علت آن می­تواند صدمه به ماتریکس و یا کمبود روی ‹⁺⁺Zn       باشد اما زیاد مهم نبوده و به مرور زمان ناپدید می­گردد. 

2-   عفونت­ها: می­تواند عامل آن باکتریها و یا قارچ­ها باشند که در هر دو صورت باید به پزشک مراجعه شود.

3-   شیارهای روی ناخن: این شیارها اغلب ارثی می­باشند اما اگر یکباره روی ناخن­ها آشکار گردند علت آن می­تواند ضربه، پیری، روماتیسم و یا بیماری کلیه باشد.

4-   حفره روی ناخن: علت آن می­تواند اگزما و یا ضربه باشد.

5-   قاشقی شکل شدن ناخن: علت آن کم­کاری تیروئید(هیپوتیروئیدسیم)، کنبود آهن و کم­خونی می­باشد.

6-   شکاف در لبه ناخن: علت آن فرو بردن انگشتان به مدت زیاد در آب داغ، اختلال در جریان خون، کمبود ویتامین­های  و B­₆ و نیاسین، کمبود آهن و کلسیم و کم­کاری تیروئید باشد. کم­آبی بدن بسیار مهم است بنابراین آب فراوان بنوشید.

7-   ناخن­های فرو رفته در گوشت: این شکل بیشتر در ناخن­های پا مشاهده می­گردند و علت آن کوتاه کردن نامناسب ناخن­ها و کفش تنگ می­باشد که باعث می­گردد گوشه ناخن به درون گوشت فرو رود.

8-   برخی بیماریها از روی ناخن

ناخن قرمز نشانه بیماری قلبی- ناخن­های سفید رنگ نشانه بیماری کبدی- ناخن ضخمی و زرد رنگ نشانه بیماری ریوی- سرخی مختصر در ته ناخن نشانه دیابت و ناخن­های دو رنگ نیمی سفید و نیمی صورتی نشانه بیماری کلیه می­باشد.

تصاویری از نمای نزدیک صورت حشرات

یک عکاس میکروگرافی که از سه سال پیش عکاسی آماتور از حشرات را آغاز کرده مجموعه ای از تصاویر میکروگرافی خود را با نمای نزدیک از صورت حشراتی منتشر کرده که از در باغ ، آشپزخانه یا پارک محلی مشاهده کرده است.

به گزارش مهر، کیث ترومن از دیون شمالی در بریتانیا که عکاسی میکروگرافی را از سه سال پیش آغاز کرده برای الهام گرفتن حرکت چندانی نکرده و زیاد جا به جا نشده است تنها به صورت حشراتی توجه کرده که آنها را در باغ، آشپزخانه و یا پارک نزدیک محل سکونت خود مشاهده کرده است. 

 

تولید کرم ضد ایدز از شیر گاو

متخصصان علوم پزشکی استرالیا در یک آزمایش جدید ادعا کرده‌اند که شیر گاو برای حفاظت از بدن در برابر عفونت ایدز مفید است.

      به گزارش ایسنا، این متخصصان می‌گویند: از شیر گاو می‌توان کرم‌هایی با قیمت‌های مناسب تولید کرد که از انسان در برابر بیماری ایدز مراقبت کنند.

      دکتر ماریت کرامسکای سرپرست این مطالعه در دانشگاه ملبورن با انجام یک مجموعه آزمایشات جدید متوجه شد: وقتی گاوهای حامله با یک پروتئین اچ آی وی واکسینه شوند، اولین شیری که پس از وضع حمل از گاو مادر تولید می‌شود و Colostrum نام دارد حاوی مقادیر زیادی از آنتی‌بادی‌هایی است که از گوساله تازه متولد شده در برابر ویروس ایدز حفاظت می‌کنند.

      به نوشته روزنامه هرالدسان، دکتر ماریت و دستیارانش بر اساس این یافته ایده جدیدی شامل تولید نوعی کرم ضد ایدز از شیر گاو ارائه کرده‌اند که معتقدند با این شیوه می‌توان از انتقال ایدز به زنان به میزان چشمگیری جلوگیری کرد.

      متخصصان استرالیایی در مرحله بعدی مطالعات خود به آزمایش و بررسی دقیق میزان کارآیی و ایمنی این روش جدید مقابله با ایدز خواهند پرداخت.

از همانندسازی DNAتا همانندسازی انسان

مدتها قبل از اینکه ساختمان  DNAشناخته شود، دانشمندان از توانایی موجود زنده در ایجاد نسخه های دقیقا مشابه خودوهمچنین بعدها، از توانایی سلول ها در تولید تعدادزیادی نسخه ی مشابه از ماکرومولکولهای بزرگ وپیچیده در تعجب بودند. سلامت  DNA بیشترین اهمیت را بای سلول دارد که آن را میتوان از پیچید گی و کثرت سیستمهای آنزیمی شرکت کننده در همانند سازی ، ترمیم ونوترکیبی  DNA و همچنین از انرژی مورد نیاز این سیستمها دریافت.