آیا تا به حال آرزو کرده اید که بتوانید حرفی را که می خواهید راحت بیان کنید؟ یا بدون ترس از تحقیر شدن احساسات قلبی خود را ابراز نمائید؟ اگر این مشکل همیشگی شماست این مقاله به شما کمک می کند که از پسش برآیید!
انسان اساسا موجودی اجتماعی است و برای زندگی اش به ارتباط و سازگاری با محیط اطراف خود نیازمند است. اما گاهی می بینیم که در میان کودکان، نوجوانان و حتی بزرگسالان، افرادی هستند که به علل مختلف نمی توانند با محیط ارتباط مۆثر و مفیدی برقرار کنند. در این مقاله تلاش می کنیم به علل، ابعاد و در نهایت درمان این مشکل بپردازیم.
کسی که در مقابل افراد دیگر دستپاچه شده و احساس ناراحتی کند، و به صورت افراطی سعی در جدا شدن از جمع داشته باشد فردی کمرو است. فرد خجالتی در فعالیت های گروهی مشارکت لازم را ندارد، در بازیهای دسته جمعی شرکت نمی کند و توانایی بیان خواسته ها و نظرات خود را در بین دیگران ندارد.
انسان اساسا موجودی اجتماعی است و برای زندگی اش به ارتباط و سازگاری با محیط اطراف خود نیازمند است. اما گاهی می بینیم که در میان کودکان، نوجوانان و حتی بزرگسالان، افرادی هستند که به علل مختلف نمی توانند با محیط ارتباط مۆثر و مفیدی برقرار کنند. در این مقاله تلاش می کنیم به علل، ابعاد و در نهایت درمان این مشکل بپردازیم.
ناراحتی جسمی، تپش قلب، معده درد، تعریق، سرخ شدن، افکار خود تحقیر کننده، نگرانی درباره ی ارزیابی منفی دیگران، مهارت اجتماعی ضعیف، بازداری اجتماعی، دست و پاچلفتی بودن، بیزاری از نگاه دیگران، آهنگ ملایم صدا، گفتار مردد و یا همراه با ترس و لرز و ...
بعد عاطفی روانی: افراد کمرو غالبا دچار اضطرات، افسردگی و احساس تنهایی شده و در برقراری ارتباط و حفظ پیوندهای عاطفی با مشکل جدی مواجه هستند. کمرویی مانع اصلی رشد مطلوب فردی و روانی شخص است. در افراد کمرو ترس از موقعیت ها ممکن است به تدریج تعمیم یافته و باعث شود که آنان از هر چیز تازه و متفاوتی بترسند. این امر می تواند منجر به بازداری احساسات شود و زمینه ناهنجاری روانی – اجتماعی وی را فراهم کند.
بعد شناختی: در بسیاری از مواقع هوش و استعدادهای سرشار فرد به دلیل خجالتی بودن وی، پنهان می ماند. گاهی برخی کودکان و نوجوانان کمرو به رغم آنکه ممکن است فوق العاده تیزهوش و سرآمد باشند اما قدرت هوشمندی ایشان توسط دیگران به خصوص معلمان مورد ارزیابی واقع بینانه قرار نمی گیرد. کمرویی پایدار می تواند منجر به یک ترس و تنش عمومی شده، کودک و نوجوان کمرو اعتماد به نفس و جرأت تجربه ی انجام هیچ کاری را پیدا نکند و در نتیجه عملکرد او پائین تراز سطح واقعی توانایی اش بروز کند.
امام علی (ع) : از تنهایی و پراکندگی بپرهیزید زیرا انسان تنها، طعمه شیطان است همانطور که گوسفند تنها طعمه گرگ می باشد. 1
وقتی که فرد نتواند به طور شایسته خود را در اجتماع مطرح کند دچار کمرویی شده است. همه ی ما گاهی این احساس را تجربه کرده ایم اما چنانچه کمرویی مانع شکوفایی قابلیت های و خلاقیت ها شده و فرد را به سمت افسردگی، عدم اعتماد به نفس و ناتوانی در بروز افکار و احساسات خود سوق دهد، مشکلی جدی قلمداد می گردد
علل فیزیولوژیک: نقص عضو، عدم رضایت از ظاهر جسمانی خود، اختلال در عملکرد غدد فوق کلیوی، اختلال در تکلم.
علل تربیتی: مراقبت شدید والدین، عدم تفویض استقلال به نوجوان، توقع اطاعت و تسلیم دائمی از وی، خشونت و سختگیری والدین، محرومیت از محبت، ترس از تنبیه و سرزنش، تمایل خانواده به انزوا،.
علل روانی: استرس محیطی و عدم احساس امنیت، غم و اندوه شدید و مداوم، عقب ماندگی درسی، تحقیر شدن های متعدد در برابر جمع.
علل اجتماعی: فقدان مهارت های اجتماعی، مهاجرت، فقر، اعتیاد والدین، طلاق والدین.
بخش اول – روابط والدین با هم، روابط والدین با فرزندان:
زن و مرد باید در عین صمیمیت با یکدیگر حرمت انسانی نفر مقابل را حفظ کرده و شخصیت دیگران را مورد تکریم قرار دهند. صمیمیت دلیل بی ادبی و هتک حرمت از یکدیگر نیست!
درباره ی روابط والدین با فرزندان کمرو نیز می توان از روش های زیر استفاده کرد:
**تأکید بررفتارهای مثبت فرزند جهت تقویت احساس اعتماد به نفس
** داد مسئولیت های کوچک در حد توان فرزند با هدف کسب تجربه ی موفق برای وی
** هماهنگی با معلمین مدرسه برای تقویت احساس خود ارزشمندی و موفقیت در فرد
**حضور در مجامع عمومی مثل پارک، سالن ورزشی
**ارتباط بیشتر با اقوام و فرزندان هم سن
بخش دوم – مدرسه
** مسئولیت دادن به دانش آموز در کلاس درس مثلا نماینده کلاس بشود
**در مناسبت ها و جشن ها، مسئولیت به او سپرده شود تا با مدیر، معلم و دانش آموزان دیگر ارتباط بگیرد.
** خواستن کار ازوی در کلاس و در حضور جمع و تشویق او هنگامیکه کار را انجام داد
بخش سوم – آموزش مهارت ها و مشاوره فردی
گاهی اوقات احساس کمرویی طبیعی است ولی ما می توانیم یادبگیریم علیرغم آن احساس، خود را اجتماعی تر کنیم. مثلا:
**در برخی موفقیت های اجتماعی که برایتان سخت است احساس کنید بازیگر هستید و ادای آن نقش را در آورید!
**از موقعیت های کوچک و راحت شروع کنید و کم کم سختش کنید
** آماده سازی: مطالبی که میخواهید بگویید یا کنفرانسی که میخواهید بدهید را روی یک کاغذ بنویسید و آن را جلوی آینه تمرین کنید.
**سلام کردن: به افرادی که می شناسید سلام کنید و صبح بخیر بگویید. به دیگران لبخند بزنید و واکنش آنها را ببینید.
**تلفن: به مکانی عمومی (مثلا کتابخانه) تلفن بزنید و مثلا درباره ی شرایط عضویت سۆال بپرسید
** رادیو: به یک برنامه رادیویی زنگ بزنید و نظر خود را بگویید
** به 118 زنگ بزنید و شماره ای را بگیرید
**ملاقات با افراد جدید: درباره ی مسائل مشترک بین خود و آنها و نیز درباره ی علائق افراد سۆال بپرسید سۆال پرسیدن در این مواقع روش مۆثری است.
** مطالعه و صحبت کردن: درباره ی مسائل سیاسی، اجتماعی، نقد فیلم، روزنامه، کتاب های جدید و .... اطلاعاتی کسب کنید هم بخوانید هم با دیگران درباره شان صحبت و تبادل نظر کنید.
نتیجه گیری:
وقتی که فرد نتواند به طور شایسته خود را در اجتماع مطرح کند دچار کمرویی شده است. همه ی ما گاهی این احساس را تجربه کرده ایم اما چنانچه کمرویی مانع شکوفایی قابلیت های و خلاقیت ها شده و فرد را به سمت افسردگی، عدم اعتماد به نفس و ناتوانی در بروز افکار و احساسات خود سوق دهد، مشکلی جدی قلمداد می گردد. در این مقاله پس از بیان علل و ابعاد کمرویی به راهکارهای درمان آن پرداخته ایم.