چرایی غریزه جنسی

خداوند که می‏داند بیش‏تر مردم در برابر شهوت و غضب و غریزه جنسی آسیب‏پذیر هستند چرا این غرایز را در وجود انسان قرار داده تا گناه کنند؟

نخست‏باید دانست زندگی در هر مجموعه نظام‏مندی تابعی از هدفمندی‏ها و ابزارهای لازم برای رسیدن به آن اهداف است . از این رو شرایط و امکانات و چگونگی زندگی در دوران جنینی با زندگی در دنیا متفاوت است . چنان که زندگی دنیا با چگونگی زندگی در نظام آخرت متفاوت است . پس از بیان این واقعیت‏به خوبی قابل درک است که زندگی در دنیا و برآوردن نیازهای مختلف جسمی و روحی انسان و چگونگی روابط با دوستان و مقابله با دشمنان و ... نیازمند نیروها و ابزارهایی ویژه است; از جمله نیروی شهوت، غضب، خیال و عقل و هر کدام در گردش سیکل زندگی شخص و روابط با دیگران نقش خاصی ایفا می‏کنند . اگر با نگاهی همه جانبه به زندگی انسان در دنیا نگریسته شود وجود همه نیروها و غرایز تعریف شده و نمایانگر هندسه مستحکم نظام هستی است . البته چه بسا از نیروی شهوت و غضب سوءاستفاده‏های فراوانی شود و فتنه‏ها و آشوب‏ها بر پا گردد; اما می‏توان گفت‏برای شکل‏گیری خوبان و آشکار شدن چهره زیبایی‏ها لازم است هزینه‏های آن نیز پرداخت‏شود; چنان که برای استحصال چند مثقال طلای زرین لازم است چندین تن سنگ‏های معدن در سوز و گداز کوره برافروخته شوند و برای دستیابی به یک رگه الماس باید میلیون‏ها سال فسیل‏ها تحت فشارهای مختلف قرار گیرند . جامعه انسانی نیز از این قاعده کلی در نظام دنیا مستثنا نیست . از این رو برای به فعلیت رسیدن خوبان و پیدایش اولیای خدا باید همگان در آن همه فراز و نشیب دنیا قرار گیرند; چنان که برای پیدایی تعدادی فرهیختگان دانش باید آن همه مدارس و مراکز آموزشی راه‏اندازی و هزینه‏های بسیار پرداخت‏شود . البته در مسیر پیدایش طلا و الماس و شناخته شدن برترین‏های علم و معرفت هر کدام به مقداری در مسیر قرار گرفته‏اند، بهره‏ای از وجود و لذتی از زیبایی‏ها برده‏اند و مقام و درجه‏ای از علم و معرفت کسب کرده‏اند . بنابراین، این گونه نیست که همه چیز و همگان فدای تعداد محدودی شده باشد، بلکه هر کس در جایگاه خودش و به مقدار تلاش خودش نقشی ایفا می‏کند و در برابر آن از دستمزدهای مادی و لذت‏های روحی ومعنوی در دنیا و آخرت بهره‏مند می‏شود . این همان تجلی «حکمت‏» خداوند است که هندسه کلان نظام دنیا را بر آن بنیان نهاده است . البته بر اساس عدالت‏خود هر کس را به اندازه استعداد و امکاناتش مورد سؤال قرارمی‏دهد .

تا این جا با نگاهی کلان از آغاز تا فرجام درباره وضعیت زندگی در دنیا پاسخی کوتاه مطرح شد و از این راه اصل وجود غرایز در انسان که دو چهره زشت و زیبا دارند، توجیه منطقی پیدا کرد . البته بسیاری از انسان‏ها گرفتار چهره زشت آن شده‏اند و در این باره نقطه ضعف دارند; اما این هزینه هایی است که باید برای شکل‏گیری نظام زندگی دنیا و هدفمندی آن پرداخت‏شود .
از سوی دیگر، با چشم انداز شخصی و اجتماعی به غریزه جنسی باید گفت، سرکشی، فروکشی یا کنترل این غریزه، هر کدام وابسته به زمینه‏ها و عواملی است که فاکتورهای مهم آن، اراده انسان و برنامه‏ریزی شخصی او (از قبیل خواب و خوراک و خیال . .). است و همچنین به برنامه‏ریزی‏های کلان فرهنگی، اجتماعی جامعه وابسته است .
برای توضیح بیش‏تر در این باره به چند نکته اشاره می‏شود:
1 . این که «خداوند انسان را از ناحیه غریزه جنسی و دیگر غرایز آسیب‏پذیر آفریده‏» تعبیر دقیقی نیست . خداوند انسان را با دو دسته کنش و واکنش نیرومند (معنوی و مادی) آفریده است و این خود انسان است که می‏تواند با تکیه بر اراده نیرومندی که خداوند به او داده است، حکم هر یک از آن‏ها را بر دیگری غلبه دهد و به پیروی یا سرپیچی از هر کدام اقدام کند . بنابراین، آسیب‏پذیری انسان تابع خواست و اراده او است . آنچه مستقیما به کار خدا مربوط می‏شود، قرار دادن چنین غریزه نیرومندی است نه آسیب‏پذیری انسان .
2 . شاید گفته شود سؤال اصلی همین بود که چرا خداوند چنین نیرو و توانمندی دو سویه را در انسان قرار داده آیا نمی‏شد تنها توانایی بر خوبی‏ها را داشته باشیم؟
در پاسخ باید گفت معنای قدرت و توانمندی همین است که انسان در دو جهت مخالف امکان فعالیت داشته باشد . در غیر این صورت، قدرت و توانمندی معنا ندارد . از این رو انتساب حدوث زیبایی به هر کس و اثبات قابلیت و لیاقت‏برای هر چیز آن گاه معنا دارد که او توانایی بر انجام زشتی و قدرت رهایی از انجام مسؤولیت داشته باشد .
3 . نکته مهم‏تر آن که شکل‏گیری خوبان و بدان انجام نمی‏پذپرد مگر با وجود غرایزی چون شهوت و غضب که دارای دو چهره خوبی و بدی‏اند و ظرفیت وجودی ما ساخته و پرداخه نمی‏شود مگر آن که در کنار عقل و قلب، دارای نیروی شهوت و غضب نیز باشیم تا لیاقت راه‏یابی به بهشت را پیدا کنیم و یا با نگون‏بختی جهنم را برای خود بسازیم; زیرا بهشت و جهنم ما باید با گذر از این دنیا ساخته شود و شکل گیرد .
از این رو به عنوان یک اصل کلیدی گفته می‏شود که «دنیا محل حدوث و اثبات قابلیت‏ها است و آخرت جایگاه ظهور و ثبات قابلیت‏ها;» به عبارت دیگر، دنیا بستر «شدن‏» ها است و آخرت استقرار در «شده‏» ها .
این گونه نیست که «درجات بهشتی‏» یا «درکات جهنمی‏» ما از قبل ساخته شده باشد . باید آن را بسازیم و ساخته شدن آن به وجود نیروهای شهوت و غضب در کنار عقل و قلب وابسته است .
4 . چهره زیبایی‏ها آن‏گاه آشکارتر می‏شود که در کنار زشتی‏ها قرار گیرد و هنر مردان خدا آن گاه بیش‏تر جلوه‏گر می‏شود که با سست عنصران و آلودگان به شهوت مقایسه شوند و در برابر حق ستیزان قرار گیرند . از این رو، با نگاهی کلان به زندگی انسان‏ها وجود شهوت و غضب در تجلی زیبایی‏ها و حتی به فعلیت رساندن خوبان نقش مؤثری دارد .
5 . در پایان شاید گفته شود با وجود این که اکثر انسان‏ها در برابر غرایز جنسی و خشم نقطه ضعف دارند، آیا سزاوار بود خداوند این غرایز را در انسان قرار دهد؟!
در پاسخ باید یادآور شد، زمینه‏های فساد فراوان است و دغدغه آن بسیاری از جوانان را آزرده می‏کند; اما باید دانست که خروش شهوت و برافروختگی غضب، در برابر عزم و اراده جوانان و جوان دلان نه تنها قابل فروکشی است; بلکه حتی با یک بار ایستادگی در برابر شهوت می‏توان چون یوسف و ابن سیرین به مقامات دست‏یافت و از رسوایی‏ها دور ماند و خاطره خوش آن تجربه نورانی را در زندگی ماندگار ساخت .
در این مسیر لطف خداوند و امدادهای غیبی او نیز همیشه همراه و راه گشا است; «و الذین جاهدوا فینا لنهدینهم سبلنا و ان ا لله لمع المحسنین; و کسانی که در راه ما کوشیده‏اند به یقین راه‏های خود را بر آنان می‏نماییم و در حقیقت‏خدا با نیکوکاران است .»