میگوید اگر فقط 3 سال به عقب بازگردد، هیچوقت ازدواج نمیکند. میگوید همسرش مرد خوبی است اما دلش برای آرامش، آزادی و حتی تنهاییاش تنگ شده است. فکر میکنم شاید قربانی یک انتخاب نادرست شده اما آقای صادقی مشاور خانواده، متاهلهای زیادی را مبتلا به درد او میداند. از نظر این مشاور خانواده، سالهای سال است که بسیاری از متاهلها ادعا میکنند آینده یک ازدواج همیشه به شیرینی روزهای شروعش نمیماند و به همین دلیل به جوانهای مجرد توصیه میکند که تا ابد مجرد بمانند. او گذشته از این ادعای متاهلها، متهمهای دیگری را برای طولانی شدن سن تجرد مقصر میداند و معتقد است مجردهایی که از نیمه چهارمین دهه زندگیشان عبور کردهاند، با مشکلات بیشتری برای انتخاب شریک زندگی روبهرو هستند.
تشویق متاهلها
در بسیاری مواقع، افرادی که متاهل هستند انگیزه مجرد ماندن را در اطرافیانشان بیشتر میکنند و به این اتفاق دامن میزنند. طبیعی است که افراد بعد از ازدواج درگیر مشکلاتی شوند و گاهی از تصمیمی که گرفتهاند ابراز نارضایتی کنند. چنین موضوعی مربوط به امروز نمیشود، از زمانهای قدیم بسیاری از افرادی که ازدواج کرده بودند، احساس میکردند اتفاق خارقالعادهای که منتظرش بودند در زندگیشان نیفتاده و شکایتهایشان را با منع مجردها از ازدواج کردن مطرح میکردند. این شکایتها مجردها را درگیر تناقضی کرده و آنها را به تاخیر در گرفتن تصمیم نهایی تشویق میکند.
کم شدن گزینهها
وقتی سن فرد بالا میرود، گزینههایی که برای ازدواج پیش رو دارد هم هر روز کمتر میشود. خانمی که از 35 سالگی عبور کرده، کمتر از دختران جوانتر امکان پیدا کردن فردی که با شرایط سنی و شخصیتیاش سازگار باشد را دارد. کم شدن شانس آشنا شدن با فردی مناسب دوره تجرد فرد را باز هم طولانیتر و اضطراب او برای انتخاب گزینه ازدواج را هم بیشتر میکند.
عشقهای بیسرانجام
عاشق شدن همیشه به ساختن زندگی آرام ختم نمیشود. گاهی افراد وارد روابط عاطفی میشوند و سالها در آن میمانند اما در نهایت به بنبست میرسند. رابطههای به سرانجام نرسیده یکی از دلایل طولانی شدن دوره تجرد است و بسیاری از کسانی که این شکست را تجربه میکنند تا مدتها بعد از آن میلی به انتخاب دوباره و ازدواج ندارند. گذشته از این موارد، زمانیکه افراد پا به رابطه عاطفی میگذارند که تنهاییشان را از آنها میگیرد و نیازهای عاطفیشان را هم برآورده میکند، تا مدتها نیاز وارد شدن به دنیای متاهلها را احساس نمیکنند. وارد شدن به این رابطهها که خود فرد هم از بیسرانجام بودنشان باخبر است، باعث تاخیر در ازدواج و بالا رفتن سن تجرد میشود.
سوگواری برای عشق از دست رفته
در کشور ما خانمها بیشتر با ارتباطات عاطفی به سرانجام نرسیده درگیر میشوند و در زمانی که گرفتار رابطهای بیسرانجام و نامزدی بهم خورده میشوند، امکان آشنا شدن با موردهای مناسب ازدواج را هم از دست میدهند اما از دست دادن زمان مناسب تنها مشکل این افراد نیست. گاهی کسانی که یک رابطه عاطفی را پشت سر گذاشتهاند، سالها به رابطه از دست رفته وفادار میمانند یا بهخاطر سوگواری ناشی از این فقدان، خیال ازدواج را تا مدتها از سرشان بیرون میکنند.
سد خانوادهها
سن مجرد ماندن در جامعه ما گاهی بهخاطر اختلافهای میان والدین و جوانان افزایش مییابد. برخی خانوادهها حاضر به پذیرش انتخاب فرزندانشان نیستند و گاهی جوانان بهخاطر هراس از مقابله خانواده با خواستهشان، فردی که برای ازدواج انتخاب کردهاند را به والدین خود معرفی نمیکنند. گرچه برخی افراد در برابر این مقاومتها سر تعظیم فرود میآورند اما بسیاری از جوانان تحت تاثیر این موانع سالها فکر ازدواج را از سرشان بیرون میکنند.
تفکرات با اساس
رایج شدن خرده ارزشهایی در میان برخی جوانان در مورد مجرد ماندن هم ممکن است به طولانی شدن این دوره دامن بزند. این روزها بسیاری از جوانان 28-27 ساله، با این شعارها که «هنوز زود است»، «میخواهم جوانی کنم!»، «مگر از زندگیام سیر شدهام» و ... از ازدواج فرار میکنند. جالب اینجاست که وقتی در این گروهها یک نفر ازدواج میکند، بقیه افراد گروه هم به چنین اتفاقی ترغیب میشوند، چراکه یکی از مشوقهایشان را از دست دادهاند.
سختگیرتر شدن
با بالا رفتن سن، افراد سختگیرتر شده و انتخاب شریک زندگی برایشان دشوارتر میشود. نگاه به ازدواج با بالا رفتن سن منطقیتر میشود و فرد میخواهد همه زوایا را با دقت بررسی کند و هنگام تصمیم گرفتن هیچ نکتهای را نادیده نگیرد اما واقعیت این است که هیچکس نمیتواند موردی را برای ازدواج پیدا کند که از هر جهت ایدهآل باشد. در واقع همیشه درصدی از موفقیت در هر انتخابی وجود دارد و هیچکس نمیتواند صددرصد خواستههای شریک زندگیاش را برآورده کند. اما افراد با بالا رفتن سن این موضوع را نادیده میگیرند و به دنبال موردی که صددرصد خواستههای آنها را برآورده کند، میگردند.
مقایسه نکنید
مقایسه خواستگار جدید با موردهای قبلی، مشکلی است که افراد با بالاتر رفتن سن گرفتارش میشوند. آنها خواستگار تازهشان را از نظر زیبایی، ثروت، تحصیلات و حتی وضعیت خانوادگی با گزینههای قبلی مقایسه میکنند و با خود میگویند وقتی من چنین موردی را قبول نکردهام، چرا باید به فردی که در یک جنبه خاص وضعیت نامناسبتری نسبت به او دارد بله بگویم؟ این افراد معتقدند چون موردهایی که از نظرهای مختلف مناسبتر از خواستگار فعلیشان بودهاند نپذیرفتهاند، نباید به این فرد تازه هم بله بگویند. صبر طولانیمدت برای ازدواج، آدمها را به چرخه باطلی میاندازد. فرد تصور میکند چون سنش بالا رفته، باید با یک انتخاب خارقالعاده تمام موقعیتهای از دست رفته را جبران کند اما هرچه بیشتر میگذرد، بیشتر در این بحران غرق میشود.
پروندههای قبلی را ببندید
در آقایان، باز بودن پرونده ارتباطات قبلی، مانعی جدی برای انتخاب همسر است. در حالی که ذهن فرد درگیر گذشته عاطفیاش است، نمیتواند به شخص دیگری دل ببندد و برای شروع تازه تلاش کند. بستن پروندههای قبلی، اتفاقی است که اگر رخ ندهد آینده عاطفی افراد را با مشکلی جدی روبهرو کرده و دوره تجرد را هم طولانیتر میکند.
کنار نکشید
پیدا کردن مورد مناسب ازدواج، مشکلی جدی است و کسانی که سن بالاتری دارند، بیشتر با این مشکل درگیر هستند. اگر افراد از اجتماع کناره بگیرند و در محیطهای شغلی و تحصیلی حضور نداشته باشند، پیدا کردن گزینه مناسب ازدواج برایشان دشوارتر میشود. البته افراد نهتنها در جریان روابط اجتماعی که با معرفی خانواده، دوستان و ... هم میتوانند شانس خود را برای پیدا کردن گزینههای مناسب بیشتر کنند.
نویسنده: محمد جانبلاغی کارشناس ارشد روانشناسی بالینی