«ای بابا! چرا هیچی نمیگی؟ ازت پرسیدم نظرت چیه؟ مثل اینکه ۲ساعته دارم با تو صحبت میکنم. اصلا به حرفهام گوش میدادی یا نه؟ حواست کجاست؟ اصلا به من توجه نمیکنی.
انگار با دیوار حرف میزنم. غیر از آهان و سر تکان دادن، کار دیگهای نمیتونی بکنی؟ آخه، پس من حرفهام رو به کی بگم؟ اون وقت هی بگو چرا این قدر با شهلا و ماندانا حرف میزنی. مثلا تو همسر منی. من دوست دارم حرفها و درد دلهامو قبل از هر کسی به تو بگم. خوابت برد؟ ما را ببین! ۲ ساعته داریم با کی صحبت میکنیم.»
اگر تا به حال فکر میکردید فقط شوهر شماست که به حرفهایتان گوش نمیدهد و به اندازه کافی به صحبتهایتان اهمیت نمیدهد، سخت در اشتباهید. اتفاقا این موضوع خیلی هم شایع است و تا به حال، خانمهای زیادی در سرتاسر دنیا از این بابت گله کردهاند.
شیوع این مشکل باعث شد که محققان در تحقیقات و بررسیهای وسیع به دنبال علت و پاسخی برای این سؤال باشند که چرا مردها خوب گوش نمیدهند. محققان بعد از بررسیها و تحقیقات، به نتایج جالبی رسیدند که دانستن آن برای آقایان لازم است، تا وقتی همسرشان با عصبانیت فریاد میزند که چرا به من توجه نمیکنی، پاسخی برای این سؤال اعتراضآمیز داشته باشند. عجله نکنید و جواب را در انتهای مقاله بخوانید.
● صدای تو سخت است
به نتایج یکی از این تحقیقات توجه کنید تا دیگر از همسرتان انتظار نداشته باشید به همه صحبتهایتان گوش بدهد و تمام کلماتی که از حنجره مبارکتان خارج میشود را کاملا درک کند و بهخوبی بشنود.
این تحقیق که توسط گروه روانپزشکی دانشگاه شفیلد انجام شد، نشان داد شنیدن صدای مردان و زنان باعث فعال شدن قسمتهای جداگانهای از مغز مردها میشود. دانشمندان فعالیت مغز ۱۲ مرد را بعد از شنیدن صدای زن مورد مطالعه قرار دادند و به این نتیجه رسیدند که صدای زنها در مردان باعث فعال شدن و تحریک قسمتی از مغز میشود که برای پردازش صداهای پیچیده مانند موسیقی از آن استفاده میشود.
یا به عبارت دیگر صدای زنان قسمتی از مغز مردها را که مربوط به ایجاد تصورات ذهنی است، فعال میکند. همین نشان میدهد شنیدن و فهمیدن صدای خانمها برای آقایان سختتر و مشکلتر است. نتیجه این تحقیق در سپتامبر سال ۲۰۰۶ در نشریه تصویر ذهنی به چاپ رسید.
● این رشته سر دراز دارد
یک وقت فکر نکنید فقط همین یک تحقیق انجام شده است؛ نه خیر. این تحقیقات پیش از این هم انجام شده و نتایج مشابهی هم به دست آمده که همه بیگناهی آقایان محترم در نشنیدن حرفهای همسر عزیزشان را به اثبات میرساند.
یک تحقیق دیگر که در جولای ۲۰۰۱ در گروه رادیولوژی انجام شد هم نشان داد زنان و مردان به شکلهای متفاوتی میشنوند و فرایند شنیدن در زنان و مردان با هم تفاوت دارد. در این تحقیق، محققان دانشگاه ایندیانا فعالیت مغز ۲۰ زن و ۲۰ مرد را بعد از شنیدن یک عبارت داستانی بررسی کردند.
آنها هنگام شنیدن صدا، عملکرد مغناطیسی تصویر و تجسم ذهنی مغز (FMRI) را مورد بررسی قرار دادند. پس از بررسی مشاهده شد در بیشتر آقایان نیمکره چپ مغز فعال شد اما در بیشتر خانمها هر دو نیمکره مغزی هنگام شنیدن صدا فعالیت نشان داد. بنا بر این تحقیق، میتوان گفت مردان اصولا از لحاظ درک محرکهای شنیداری، کمی عقبتر از زنان هستند؛ حالا این صدا و محرک میخواهد از همسرشان باشد یا از منبع دیگری.
البته پیش از این هم مقایسه عملکردهای ذهنی پسران و دختران نشان دادهبود که پسرها محرکهای بصری، یعنی همان تصاویر را بهتر میتوانند پردازش کنند؛ یعنی اگر بخواهند چیزی را بفهمند، بهتر است تصویر آن مفهوم را ببینند تا اینکه بخواهند درباره آن توضیحی بشنوند.
این موضوع حتی در مورد روابط زناشویی هم صدق میکند، به طوری که مردان در مسائل جنسی، بیشتر تحت تاثیر محرکهای بصری همسرشان هستند تا هر محرک دیگری.
● جوابی در آستین
این تحقیقات توجیه خوبی برای کوتاهی بعضی آقایان در خوب نشنیدن حرفها و صحبتهای همسرشان محسوب میشود. طفلک آقایان! چقدر بیخود متهم میشوند، چه زجری میکشند وقتی همسرشان بارها و بارها بهشان میگوید: «چرا گوش نمیدهی؟ یا چرا به من توجه نمیکنی؟».
به همین خاطر، ما هم به این آقایان محترم که بدون هیچ قصد و منظوری همسرشان را ناراحت میکنند، پیشنهاد میکنیم این جمله را به یاد داشته باشند تا دفعه بعد که به نشنیدن و بیتوجهی متهم شدند جوابی در آستین داشته باشند و به جای اینکه سکوت کنند و همسرشان را عصبانیتر کنند، از آن استفاده کنند.
این هم همان جوابی که از اول قولش را داده بودیم. تجربه نشان داده استفاده از این جمله برای خیلیها کارساز بوده اما مراقب باشید ممکن است این نسخه برای شما جواب ندهد؛ «عزیزم! من خیلی تلاش میکنم که به حرفها و صحبتهایت گوش بدهم اما چه کنم که مغزم از درک خواسته قلبیام عاجز است».
گوش شنوای آقایان
● گوش دادن به صحبتهای همسرتان خیلی از اختلافات شما را حل میکند.
مشکل اساسی زوجها در این است که آنها یاد نگرفتهاند به صحبتهای یکدیگر گوش کنند. شاید فکر کنید دوران نامزدی بهترین دوران زندگی شما بوده است، ولی آیا میدانید چرا؟ بله، کاملا واضح است چون در این دوران هر دوی شما با تمام وجود سعی میکردید به حرفهای یکدیگر گوش کنید و بهترین رفتار را از خود نشان دهید. ولی اکنون بعد از سالها زندگی دچار گرفتارهای مالی، شغلی، اجتماعی و مسایل مربوط به فرزندان شدهاید و فرصت کافی برای یکدیگر ندارید. یکی از عوامل بسیار مهم برای داشتن یک ازدواج موفق شنیدن و گوش دادن به صحبتهای طرف مقابل است.
● با تمام وجود به حرفهای همسرتان توجه کنید.
خیلی از مواقع است که وقتی همسرتان با شما صحبت میکند، شما به جای این که به او کاملا گوش دهید به فکر این هستید که چه پاسخی به او بدهید و یا این که چگونه از خود دفاع کنید. در این حالت مغز شما در حال فکر کردن است و ممکن است وسط حرف او نیز بپرید و با عصبانیت بگویید: «قبلا هم این حرفها را شنیدهام.» و بعد شروع به جواب دادن و جر و بحث کردن کنید. گوش دادن واقعی موقعی صورت میگیرد که شما به طرف مقابلتان علاقه داشته باشید.»
● با گوش دادن برای او ارزش قایل میشوید.
اگر طرف مقابلمان در حال صحبت کردن باشد و ما مشغول انجام کاری باشیم، در اصل به گفتههای او توجه نمیکنیم. شاید بگویید من با گوشهایم کاملا حرفهای او را میشنوم و کارهایم را نیز انجام میدهم ولی به راستی این طور نیست و شما با تمام وجود صحبتهای او را نمیشنوید و برای او ارزشی قایل نمیشوید. وقتی در حال ظرف شستن، جارو زدن و روزنامه خواندن هستید، نمیتوانید با تمرکز کامل به صحبتهای او گوش دهید. همواره به خاطر داشته باشید فردی که در حال صحبت است، از شما انتظار دارد کاملاً به او توجه کنید و صحبتهای او را جدی بگیرید.
● گوش دادن مانند باز و بسته کردن شیر آب.
درست نیست که هر موقع دوست داشتید گوش کنید و هر موقع نخواستید گفتههای او را قطع کنید و خودتان به صحبت کردن ادامه دهید. شما باید در درون خود حسی را به وجود آورید که نسبت به طرف مقابلتان علاقهمند شده و با اشتیاق به صحبتهای او گوش دهید. همین اشتیاق باعث میشود که به یکدیگر نزدیکتر و صمیمیتر شوید. گوش دادن بدان معنا نیست که اصلا اظهارنظر نکرده و عقایدتان را ابراز نکنید. منظور این است که کاملا به طرف مقابل خود توجه کرده و با او احساس نزدیکی و صمیمیت کنید. در این حالت طرف مقابل متوجه میشود که شما واقعاً به او اهمیت میدهید و برای او ارزش قائل هستید.
گرچه شنونده ی واقعی بودن زیاد هم آسان به نظر نمیآید ولی با تمرین این مهارتها به تدریج میتوانید در این کار پیشرفت کنید و از بودن در کنار همسرتان یک عمر لذت ببرید. حال که یاد گرفتید چگونه به صحبتهای یکدیگر گوش دهید، احساس نزدیکی بیشتری با همسرتان پیدا میکنید و احتمالا میخواهید بهترین دوست او نیز باشید. بنابراین برای این که بهترین دوست همسرتان نیز باشید، به این توصیههای ارزشمند توجه کنید:
▪ با یکدیگر بیشتر وقت بگذرانید.
خانوادههایی که از رابطه ی خود کاملا راضیاند، افرادی هستند که از کنار هم بودن لذت میبرند و سر خود را بیش از حد در بیرون از منزل گرم نمیکنند. گرچه همه ی افراد یک سری علایق شخصی دارند، ولی زن و شوهرهای موفق بیشتر دوست دارند با هم وقت بگذرانند.
گاهی اوقات رفتن به اردو و در چادر زندگی کردن برای زن و شوهرها بسیار مفید است. زیرا آنها یاد میگیرند در شرایط سخت نیز از خود خلاقیت نشان دهند و کارها را به صورتی دوستانه با هم تقسیم کنند تا همه چیز به خوبی پیش رود.
▪ مشکلات زندگیتان را با هم حل کنید.
اگر به اجبار در زندگی دچار بحران شدید، یکدیگر را تنها نگذارید و پشت هم باشید. همین عمل باعث میشود پایههای زندگی مشترکمان محکمتر بنا شود.
▪ تصمیمگیریهای مهم زندگیتان را با هم انجام دهید.
هیچگاه به تنهایی در موردی تصمیم نگیرید. هر موقع هر دوی شما به توافق رسیدید، بعد آن را به اجرا درآورید. این مورد یکی از اصولی است که در ازدواج موفق بسیار موثر است. همین امر باعث میشود ارتباط بین زوجین عمیقتر شود و یکدیگر را بهتر درک کنند. بنابراین با یکدیگر نزدیکتر و صمیمیتر خواهند شد.
▪ با یکدیگر شوخی کنید.
با یکدیگر شوخی کنید و طرف مقابلتان را بخندانید. اگر به خاطر داشته باشید در دوران نامزدی بیشتر این کار را میکردید. سعی کنید این کار ساده را همواره در زندگی خود انجام دهید.
برای او لطیفه تعریف کنید و حرفهای خندهدار بزنید تا به هر دوی شما بیشتر خوش بگذرد و بیشتر به یکدیگر علاقهمند شوید.
▪ به تفاوتهای شخصیتان توجه کنید.
شما و همسرتان با دو شخصیت و دو رفتار متفاوت با یکدیگر ازدواج کردهاید. شما میتوانید با خواندن کتابهایی در زمینه ی خانواده ی موفق متوجه اینگونه تفاوتهای شخصیتان شوید و به جای این که مرتب نقاط ضعف همسرتان را به رخ او بکشید و در حال انتقام گرفتن از او باشید، روی نقاط ضعف و قوت یکدیگر کار کنید و باعث پیشرفت و رشد شخصیتیتان شوید. تصور نکنید تنها به دلیل اینکه در کنار همسرتان هستید و با او زندگی میکنید، بنابراین دوست او نیز هستید. در زندگی مشترک باید یاد بگیرید صبر داشته باشید، همسرتان را درک کنید و همواره با عشق و محبت با او برخورد کنید تا به یک زندگی ایدهآل دست یابید.
چرا مردان سکوت می کنند؟
دلیل عمده سکوت کردن مردها:
۱) مرد احتیاج دارد که به مسأله خود بیندیشد و راه حلی منطقی برای آن بیابد.
۲) وقتی برای سؤال یا مسأله ای جواب حاضر ندارد هیچگاه این موضوع را اعلام نمی کند و به غار تنهایی خود می رود تا جواب را پیدا کند.
۳) او ناراحت شده و زیر فشار قرار دارد. در این مواقع او آرامشی می خواهد تا دوباره بر شرایط خود مسلط شود. او نمی خواهد حرص بزند یا عملی انجام دهد که دوباره پشیمان شود.
۴) مرد نیاز دارد که خود را بیابد.
● چرا زنها حرف می زنند؟
ـ ۴ دلیل برای حرف زدن زنان:
۱) برای مخابره یا دریافت پیام.
۲) برای بررسی و کشف اینکه چه باید بگویند. (زنان با صدای بلند فکر می کنند)
۳) برای رهایی یافتن از ناراحتی. (برخلاف مردها که سکوت می کنند تا به آرامش برسند و ناراحتی خود را فراموش کنند)
۴) برای ایجاد صمیمیت.
محمد جانبلاغی کارشناس ارشد روانشناسی بالینی