موفقیت در هر کارى از امور زندگى، مرهون چند امر است:
پافشارى و استقامت میخ
سزد ار عبرت بشر گردد
برسرش هر چه بیشتر کوبى
پافشاریش بیشتر گردد
یکى از دانشمندان بزرگ مشهور به«ابو جعرانه» موفقیت خود را در درسآموزى، از حشرهاى(شبیه سوسک) به نام«جعرانه» مىداند. وى مىگوید: در مسجد جامع دمشق کنار ستونى نشسته بودم. جعرانهاى را دیدم که مىخواهد از ستون بالا برود و کنار شعلهاى که بالاى ستون مىسوخت، بنشیند. من از اول شب تا صبح کنار آن ستون بودم؛ حشره هفتصد بار سعى نمود بالا برود، ولى هر بار به پایین سقوط مىکرد؛ زیرا ستون صاف و لغزنده بود. از تلاش و همت آن حشره تعجب کردم و بعد برخاستم و وضو گرفتم و وقتى بازگشتم، دیدم حشره به بالاى ستون رفته و کنار شعله چراغ پىسوز آرمیده است.
زکوشش به هر چیز خواهى رسید
به هر چیز خواهى کماهى رسید
سکاکى یکى از دانشمندان بزرگ نیز در سن چهل سالگى به درس خواندن روى آورد. وى چنان کم استعداد بود که راه حجرهاش را گم مىکرد؛ اما با تلاش توانست به یکى از دانشمندان بزرگ تبدیل گردد. کتابهاى وى پس از 12 یا 13 قرن، هنوز به عنوان متن درسى مورد استفاده قرار مىگیرد.
با توجه به نمونههایى که در بالا ذکر شد، ملتزم بودن به راههاى زیر، نقش مؤثرى در موفقیتتان دارد:
1. باید باور کنید که شما چون دیگر انسانها از توانمندىهاى بسیار برخوردارید و از دیگران کمتر نیستید. فراموش نکنید نقاط قوت انسان از نقاط ضعفش بیشتر است و نباید خود را دست کم بگیرید. تصمیم خوب در پرتو تکیه برقوتها، جبران ضعفها و احساس توانمندى شکل مىگیرد.
2. پس از مشورت باافراد ذى صلاح، با توجه به امکانات و توانمندىهاى واقعى خود، براى زندگىتان برنامهریزى کنید و بکوشید هرگز بىجهت از آن برنامه و نظم سرنپیچید. اوقات استراحت و تفریح و عبادت و همه فعالیتها را در این برنامه بگنجانید تا زمانى خالى نمایند و توجه به فرصت بیکارى شما را سمت تأخیر انداختن کارها سوق ندهد. به عنوان مثال سعى کنید وقت خواب خود را تنظیم کنید و هر شب سر ساعت به رختخواب بروید و با استفاده از ساعت زنگدار، سر ساعت معینى صبح از خواب بیدار شوید. همچنین سعى کنید نمازهاى یومیه را سر وقت بخوانید. صبحانه، ناهار و شام را به موقع میل کنید و همچنین در عمل کردن به وعدههاى خود سروقت، جدیت بیشترى نشان دهید. اگر مواردى را که ذکر شد، با تمرین و پشتکار انجام دهید، قطعاً به مهمترین تأثیرات آن که تقویت اراده و همچنین نظم در انجام کارهاست، دست مىیابید و این دو نقش بسیار مؤثرى در موفقیت شما در انجام کارهاى دقیقتر و مهمتر زندگى خواهد داشت.
3. بکوشید براى هر رفتارى، انگیزهاى قوى داشته باشید و به ویژه از آثار مثبت تصمیمگیرىها و رفتارهاى خاص خویش، به طور کامل آگاه شوید.
4. اجتناب از اهمال کارى؛ اهمال کارى، آفت بىنظمى و عدم موفقیت در زندگى است. سعى کنید در انجام کارهاى جارى زندگى، اهمال کار نباشید و کارها را به تأخیر نیندازید.
5. محیط زندگى و موقعیت کارى خود را تغییر دهید و موانع بروز اراده و فعالیت را نابود سازید؛ براى مثال در موقعیتى که به سرزنش و متهم شدن به ناتوانى و ناپختگى مىانجامد، قرار نگیرید. براى تصمیمگیرىها و اقدامات خویش، امنیت روانى فراهم آورید تا بتوانید به آرامى در برابر دیگران یا همراه آنان ابراز وجود کنید و برجستگى فکرى و فعالیت مناسب را از طریق تصمیم آشکار سازید.
6. هر کارى را آسان تلقى کنید؛ زیرا در برابر اراده پولادین انسان، همه سختىها آسان مىگردد. به استقبال کارهاى به ظاهر دشوار بروید و به خود تلقین کنید که مىتوانید در این امور درست تصمیم بگیرید و افتخار موفقیت در انجام آنها را به دست آورید.
7. رضایت خداوند را ملاک هر رفتار و گفتار قرار دهید و از تسلیم شدن در برابر تمایلات پوچ و هواهاى نفسانى بپرهیزید. تسلیم شدن، اراده را ضعیف و متزلزل مىسازد. تقوا و رعایت حرمت دستورهاى پروردگار، براى آرامش روانى و تقویت نفس و اراده بسیار سودمند است.
8. مدتى برنامهریزى و تصمیمات خود را با فردى ذىصلاح در میان بگذارید و از وى بخواهید مراقب باشد تا شما دچار تردید نشوید و اجراى تصمیمات خویش را به تأخیر نیندازید.
9. از خواب زیاد، پرخورى و دیگر اسباب تنبلى و سستى اراده بپرهیزید و نگذارید دیگران به جاى شما تصمیم بگیرند.
10. باکسانى که روحیه و ارادهاى قوى دارند، دوست شوید تا اراده شما نیز قوى گردد.
11. باافرادى که منظم هستند و کارهاى خود را براساس یک برنامه منطقى انجام مىدهند، بیشتر معاشرت کنید.
12. بکوشید تصمیمهایتان را با فردى باتجربه در میان نهید تا از قوت و درستىشان اطمینان یابید و پس از مشورت بااین فرد، براساس تدبر و اندیشه خود تصمیم بگیرید و بدون از دست دادن فرصت اقدام کنید.
تصمیم باید برتدبیر و اندیشه و آگاهىهاى لازم استوار باشد و به عمل بینجامد. تخلف از این امر، جز تلف کردن وقت، پیروى از افکار پوچ و سستى در عمل، دستاوردى ندارد و فرد را با زیانهاى مادى و معنوى روبهرو مىسازد. از اینرو، امور یاد شده گناه به شمار مىآید.
تردید در تصمیمگیرى و تأخیر در عمل، سبب از دست رفتن منافع معنوى و مادى فراوان مىشود و زیانهاى بسیارى را به ارمغان مىآورد.
13. تصمیمات مناسب و پرارزش گذشتهخود را به یاد آورید و توجه کنید که چون گذشته براى انجام دادن کارهاى مهم آمادگى دارید.
14. در تصمیمها و فعالیتهاى اسوهها دقت کنید و در همسانسازى و الگوپذیرى جدى باشید تا جرأت انجام کار را پیدا کنید و توان تصمیمگیرى و اجرا در شما تقویت شود.
15. باتصمیمهاى آسان در کارهاى ساده، به تدریج خودباورى و توانمندى را در خویش پدید آورید و راه را براى تصمیمگیرى در امور مشکل و پیچیده هموار سازید.
16. مطالعه زندگى انسانهاى موفق؛ در این زمینه، مطالعه کتاب«رمز پیروزى مردان بزرگ» تألیف آقاى جعفر سبحانى، بسیار مناسب و آموزنده است؛ زیرا به بسیارى از رمز و رازهاى زندگى موفقیتآمیز شخصیتهاى بزرگ علمى جهان اشاره شده است