در این قسمت بیشتر روی صحبتمان با افرادی است که در رابطه زناشویی و یا رابطه جنسی متعهد با فردی هستند اما به اعتیاد جنسی هم دچار هستند. میخواهیم ببینیم اعتیاد جنسی این افراد چه اثری روی رابطهشان میگذارد و اینکه چه نکاتی را باید در مورد رابطهشان در نظر بگیرند و در نهایت درمانهایی را هم برای حل این مشکل پیشنهاد میکنیم. اول اشارهای میکنیم به اینکه در شرایطی که یکی از طرفین دچار اعتیاد جنسی هست بر سر طرف مقابلش چه میآید چون همانطور که میدانیم در خیلی از موارد اعتیاد جنسی، فرد معتاد اصلا نمیداند و یا نمیتواند درکی از حال شریک جنسیاش داشته باشد
تاثیر اعتیاد جنسی بر رابطه زناشویی
منبع: کتاب اعتیاد سبب شناسی و درمان. تالیف دکتر تاجری. فصل اعتیاد رفتاری
در این قسمت بیشتر روی صحبتمان با افرادی است که در رابطه زناشویی و یا رابطه جنسی متعهد با فردی هستند اما به اعتیاد جنسی هم دچار هستند. میخواهیم ببینیم اعتیاد جنسی این افراد چه اثری روی رابطهشان میگذارد و اینکه چه نکاتی را باید در مورد رابطهشان در نظر بگیرند و در نهایت درمانهایی را هم برای حل این مشکل پیشنهاد میکنیم. اول اشارهای میکنیم به اینکه در شرایطی که یکی از طرفین دچار اعتیاد جنسی هست بر سر طرف مقابلش چه میآید چون همانطور که میدانیم در خیلی از موارد اعتیاد جنسی، فرد معتاد اصلا نمیداند و یا نمیتواند درکی از حال شریک جنسیاش داشته باشد
عکسالعملهای طرف مقابل:
- بیتفاوتی؛ اینکه طرف مقابل فرد معتاد خودش را پس میکشد و دیگر برای وی مهم نیست در رابطهشان چه میگذرد.
- شریک جنسی ممکن است رابطه جنسی بیشتری برقرار کند تا بتواند شریک جنسی خوداش را از اعتیادش منحرف کرده و دوباره به سمت خودش جذب کند.
- رابطه جنسیشان سرد میشود، ممکن است خود را مقصر بداند و فکر کند که به خاطر مشکلات ازدواج بوده که همسرش به اعتیاد کشیده شده است. میترسد با وی رابطه جنسی داشته باشد و مبادا شریک جنسیاش به خاطر اعتیادش رابطه جنسی پرخطری را تجربه کرده باشد و از او بیماریهای مقاربتی بگیرد.
- انکار، قبول اینکه همسرش دچار این مشکل شده آسان نیست.
- شوک، اگر به یکباره متوجه این عادت شریک جنسیاش بشود ممکن است دچار شوک شود. مثلا در مورد اعتیادهای اینترنتی.
- در مواردی که فرد به بیشخواهی جنسی دچار است. مثلا هر روز طلب رابطه جنسی میکند. همسرش ممکن است احساس کند مورد سوء استفاده جنسی قرار گرفته است، ممکن است احساس عصبانیت شدید کند و در نهایت دیگر نتواند زندگی با همسرش را تحمل کند.
- همسر فرد به نقش والد در میآید و میخواهد مشکل همسرش را حل کند که این مساله تعادل رابطه را بر هم میزند. چون فردی که به اعتیاد جنسی مبتلا است در قالب بچه خطاکار و همسرش در قالب والد سرزنش کننده میشود و مدام به سئوال کردن از او می پردازد که مثلا کجا بودی؟ چکار کردی؟ فلان ساعت خانه باش و غیره. اما زمانی میرسد فردی که در قالب کارآگاه رفته، متوجه میشود که رودست خورده و همسرش هنوز هم به رفتار جنسی خارج از قاعده خود ادامه میدهد و این میتواند یک بحران شدید در رابطه به وجود بیاورد. در این حالت نه تنها رابطه زناشویی زوج به کل از بین میرود همسر فرد معتاد هم ممکن است به چک کردن و کنترل وی معتاد شود، یعنی به جای اینکه فرد اول اعتیاد جنسیاش مداوا شود فرد دوم دچار اعتیاد فکری و رفتاری شده و مشکل دوچندان میشود.
مهارتهایی که در رفتاردرمانی شناختی به افراد آموخته میشود؛
- فرد مدتی روی خود کار میکند تا ریشه مسئلهاش را متوجه شده و تشویق میشود هر وقت آماده بود با شریک زندگیاش و یا کسی که با او زندگی میکند موضوع را در میان بگذارد. معمولا این مرحله اگر زیر نظر مشاور روانشناس باشد بهتر است چون باید همزمان، با ناراحتیهای روحی که برای شریک جنسی فرد هم پیش میآید مواجه شده و آنها را تحت مشاوره قرار داد وگرنه ممکن است رابطه زوج از هم بپاشد.
- به فرد آموزش داده میشود در زمانهای معینی از روز با خودش خلوت کند، جای ساکتی دراز بکشد یا در موقعیت راحتی بنشیند و تمرینهای تمرکز و آرامشبخش انجام دهد مثلا فقط بر روی نفسهایش تمرکز کند.
- عوض کردن سبک زندگی فرد به نوعی که فرد کمتر در معرض مواد تحریککننده باشد و در فعالیتهای فیزیکی (ورزشی) و معنوی شرکت کند. مصرف الکل و مواد مخدر یا محرک را کم یا قطع کند.
- روشهای کنترل عصبانیت (در مواقعی که فرد میخواهد به عادتش برگردد اما میخواهد خودش را کنترل کند).
-یاد بگیرید چه موقع در مقابل خواستههای درونی بایستید و به طور خلاصه در نه گفتن مهارت پیدا کنید.
نکات قابل توجه دردرمان
- در طول دوره درمان هرچه زودتر شریک زندگی در جریان قرار بگیرد و او را همراهی کند بهتر است، چون نه تنها درمان موثر است بلکه میشود روی رابطه زوجها هم کار کرد چون مراحل متعددی را از زمان تشخیص تا ترک کامل باید طی کنند که روی رابطهشان اثر میگذارد و همسر فرد هم به حمایت احتیاج دارد
- زمانی که فرد در دوران ترک است ممکن است از رابطه جنسی مشمئز شود و یا در برقراری رابطه جنسی حالت عصبانیت داشته باشد که با رابطه جنسیشان تداخل کند.
- مهم این است که همسر فرد بداند که نمیتواند او را تحت کنترل دربیاورد.
مردها بیشتر ناراحت میشوند که زنها در رابطه جنسی باشند تا عاطفی، ولی زنها بیشتر از اینکه همسرشان در رابطه عاطفی با زن دیگری باشد ناراحت میشوند تا اینکه صرفا رابطه جنسی داشته باشد.
مراحلی که زوجها در دوران ترک تجربه میکنند
الگوهای قبلی دعواها و کدورتها بر میگردد و اختلافات زوجین بالا میگیرد. باید روی رابطهشان هم کار کنند نه اینکه فقط بر روی فرد معتاد تمرکز کنند.
هنگامی که مشکل اعتیاد فرد حل میشود، مشکلات دیگر جنسی زوجین آشکار میشود.
برگشت رابطه زوجین به صورت عادی مدتی زمان میبرد، چون مدتها بوده که روی موضوع سومی که اعتیاد فرد مقابل بوده تمرکز کرده بودند و حالا دوباره باید بر رابطهشان تمرکز کنند مثل کسی که مدتی است راه نرفته و دوباره راه رفتن تا مدتی برایش سخت است.
طرفین در زمانهای متفاوت به نقطهای میرسند بتوانند به رابطهشان متعهد باشند.
حلقه دوستانشان متفاوت میشود و ممکن است در طول این زمان تعدادی از دوستانشان را از دست بدهند.
در برخی موارد وقتی که مشکل اعتیاد جنسی حل میشود اعتیادها و وسواسهای فکری و رفتاری دیگر از جمله خوردن و خرید کردن و غیره ممکن است در هر کدام از طرفین ظهور پیدا کند که در واقع وجود داشته اما به واسطه مهمتر بودن اعتیاد جنسی به چشم نمیآمده است.
بعضی اوقات افراد در دوران ترک دوباره به عادت خود بر میگردند و دعواها و حالت شک همسر هم بر میگردد، باز قضیه از اول تکرار میشود تا فرد دوباره به مرحله ترک برسد که این فرایند میتواند خیلی خسته کننده و مایوس کننده باشد برای هر دو طرف. در این هنگام بودن یک نفر سوم و یا یک حلقه حمایتی میتواند به زوج در پشت سر گذاشتن این دوران کمک کند.
در بین بعضی زوجین آنقدر فرد ترک میکند و دوباره آن عمل را تکرار میکند که نه تنها شریک جنسی فرد اطمینانش را از دست میدهد بلکه خود فرد هم از خودش ناامید میشود که آیا اصلا میتواند این اعتیاد را ترک کند یا خیر.
اما با کمی اعتقاد و خودباوری زوجین نه تنها میتوانند اطمینان و اعتماد را نسبت به هم و رابطهشان بدست بیاورند و حتی رابطهشان به سطحی عمیقتر وارد میشود و زوج زندگی صمیمانهتری را تجربه خواهند کرد چون مرحله به این سختی را به کمک هم پشت سر گذاشتهاند و موفق شدهاند.
بعضی از اعتیادهای جنسی همانند داشتن رابطه مکـرر و پرخـطر با افراد خیـابانی را برای همیشه میتوان کنار گذاشت اما در بعضی موارد دیگر مثل اعتیاد به خودارضایی کردن، فرد باید یاد بگیرد که عمل را چطور در حد اعتدال نگهدارد وگرنه ترک کردن خودارضایی بطور دائم خیلی عملی نیست و برای افرادی که در رابطه جنسی هم نیستند خیلی توصیه نمیشود، به خصوص برای مردها به دلیل اینکه نیاز به خارج کردن منی ساخته شده در بدن وجود دارد.
حداقل تا 6 ماه از داشتن رابطه جنسی خود داری کنید که کنترل فکر و رفتارتان را بدست بیاورید و بعد کمکم در حد 1- 2 بار در هفته لمس آلت را به آهستگی شروع کنید که به حساسیت اعصاب این منطقه عادت کنید و بدون فشار زیاد و دفعات غیرقابل کنترل هم بتوانید به لذت جنسی برسید. اگر شما در رابطه جنسی باشید میتوانید دوران 1 تا 3 ماه را بدون رابطه جنسی طی کنید (البته با موافقت شریک جنسیتان) و بعد از این دوران رابطه جنسی را بهشکل دخول با شریک جنسیتان داشته باشید اما از هرگونه تحریک جنسی دیگر مثل خودارضایی متقابل و غیره خودداری کنید تا به الگوی جدید رفتاری عادت کنید.
اعتیاد جنسی راهی است که بعضی از مردم برای درمان کردن احساساتشان یا تحمل فشارهای عصبی انتخاب میکنند تا جایی که اعمال جنسی تبدیل به بزرگترین و عمدهترین ابزار آنها برای تحمل فشارها و استرسهای زندگی میگردد. اصولاَ اشخاص تا مدت زیادی در زندگیشان اسیر این اعتیاد میمانند و به طور شخصی نمیتوانند از این مشکل آزاد شوند. معتاد جنسی وقت زیادی را برای تخیلات و اعمال جنسی صرف میکند. همچنین ممکن است از لحاظ روابط جنسی تبدیل به شخصی زیادهرو و عنانگسیخته شود.