من یک انسان مؤدب هستم؟

در مورد سلام کردن به نامحرم، به نظر همه ی مراجع، اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن در حرام باشد، اشکال ندارد؛ 1 اما به دلایلی ، چنین کاری...  

 ضرت علی (علیه السلام) فرمود: « پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) به زنان سلام می کرد؛ ولی من به زنان جوان سلام نمی‌کنم؛ زیرا بیم آن دارم که از این عمل، لغزشی در من پدید آید». با توجه به تعارض ظاهری این دو روش، الگوی مناسب برای یک جوان مسلمان که هم بخواهد آداب اجتماعی را رعایت کند و هم به سیره معصومین(علیه السلام) عمل کند، کدام است؟
 
 انسان در روابط اجتماعی رشد می کند؛ البته باید به گونه‌ای این روابط را تنظیم کند که آسیبی نبیند و نتیجه عکس نگیرد. برای این کار، لازم است در روابط اجتماعی و گفت و گوها، هنجارهای شرعی زیر رعایت شود:
1. از گفت و گوهای تحریک کننده پرهیز شود.
2. از نگاه های آلوده و شهوانی، خودداری شود.
3. حجاب شرعی رعایت شود.
4. قصد تلذذ و ریبه، در کار نباشد.
5. دو نفرنامحرم، در محیط بسته، تنها نمانند. بنابراین، سعی شود خود را عادت دهید که در صحبت با نامحرم، به او نگاه نکنید و درهمه حال ، خدا را ناظر بر اعمال و رفتار خود بدانید و عفت و حیا را فراموش نکنید.
در مورد سلام کردن به نامحرم، به نظر همه ی مراجع، اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن در حرام باشد، اشکال ندارد؛ 1 اما به دلایلی ، چنین کاری به ویژه از سوی دختران جوان، پسندیده نیست، زیرا آن افرادی که قلبشان بیمار است تلقی نادرست از این سلام پیدا می‌کنند و فکر می‌کنند که شخص سلام کننده، آمادگی خود را برای ایجاد رابطه اعلام می‌دارد. چنین برخورد و تصور نادرست، چه بسا زمینه ی مزاحمت را فراهم سازد. اصولاً ، شرع مقدس اسلام، به زنان با ایمان ، توصیه می‌کند که بدون ضرورت و دلیل منطقی ، از ارتباط و سخن گفتن غیر ضروری با نامحرمان اجتناب نمایند؛زیرا این کار برای پاکی قلب آنان و دیگر افراد بهتر است.
آن چه به طور معمول پسندیده است. سلام به استاد و یا اقوام و خویشان می‌باشد؛ ولی سلام به همکلاسی نامحرم، ممکن است زمینه‌هایی را فراهم کند و انحرافاتی را پدید آورد. از این رو، اگر چه دانشجویان، قشر فرهیخته و برگزیده ی جامعه می باشند، اما شیوه ی بزرگان و حتی معصومان ، رعایت حریم ها و دوری از زمینه هاست؛ چنان که در داستان حضرت موسی(علیه السلام) می خوانیم، آن هنگام که دختر شعیب، حضرت موسی را به سوی منزل راهنمایی می‌کرد، موسی تصمیم گرفت جلوتر راه برود تاپشت سر آنان قرار نگیرد.
بنابراین ، در محیط های جمعی، سلام بر جمع مانعی ندارد؛ ولی بهتر است از سلام های خصوصی که نوعاً زمینه ساز فتنه هاست، اجتناب شود. امیرالمؤنین (علیه السلام) می فرماید « من به زن جوان سلام نمی‌کنم ؛ زیرا می‌ترسم در قلبم چیزی خلجان کند که مطلوب پروردگار نباشد ». رعایت این نوع رفتار، از سوی پسر و دختر، شایسته و بایسته است و می‌تواند به عنوان فرهنگ اسلامی و حفظ هویت ملی، درداخل و خارج کشور ، شناخته شود و تصور بی احترامی یا گوشه‌گیری از آن نشود؛ بلکه نشانه ی وقار و پایبندی به آموزه‌های فرهنگی و مذهبی باشد.
برای اطلاعات بیشتر و دقیق تر، به دو کتاب معرفی شده زیر ، مراجعه کنید:
1. احکام روابط زن و مرد، سید مسعود معصومی، انتشارات دفتر تبلیغات حوزه ی علمیه ی قم.
2. جوانان و روابط،ابوالقاسم مقیمی حاجی، مرکز مطالعات پژوهش های فرهنگی حوزه ی علمیه ی قم.
لازم به یادآوری است که سلام کردن و یا سلام نکردن،در موقعیت های مختلف، شرایط متفاوت پیدا خواهد کرد؛ به طور مثال، اگر شخصی با همسر خودش بود و به یکی از خانم های فامیل و یا همکلاسی‌ها رسید، طبیعی است که سلام کردن ، هیچ مشکلی را به وجود نمی‌آورد؛ اما پسر و دختری که هر دو مجرد هستند. به ویژه اگر به طورفردی به هم دیگر سلام کنند، خواه ناخواه احتمال ایجاد علاقه و یا برداشت های دیگر پیش می آید و چه بسا برای خود آن فرد، چنین تصوری پیش نیاید؛ اما برای شخص سومی، تصور خاصی پیش بیاید. از این رو، حتی پیامبر (صلی الله علیه و آله) وقتی در کوچه‌ای باخواهرشان «صفیه» گفت و گو می‌کردند و راه می رفتند، هنگامی که یک نفر دیگر، آنان را مشاهده کرد. حضرت با صدای بلند گفت: این خواهر من است؛ تا آن شخص، فکر بدی نکند.