در یک نظر شک سه قسم است:
1) شک قانونی؛ عبارت است از تردّد و نوسان ذهن در باب ارتباط میان موضوع و محمول قضیه، برای تحقیق در مسیر واقع یابی. این شک، طبیعی بوده و موجب برطرف شدن احتمالات اضطراب آمیز است. بر این اساس گفته می شود: یقین های اصیل و مفید آن سوی پل، شک و تردید قانونی است. چنین شکی - که انسان را به یقین می رساند - به مراتب بهتر از ایمان ظاهری بی اساس است.
زلت او به زطاعت نزد حق پیش کفرش جمله ایمان ها خلق
مثنوی، دفتر اول، بیت 1579.
2) شک بیماری؛ این شک، ناشی از ناتوانی ذهن از رویارویی با مدعاها، دلایل، تجزیه، تحلیل و ... در باب واقعیات است. در واقع ملاک این بیماری، وحشت ذهن از بررسی واقعیات و تفکیک آنها از خیالات و حقیقت نماها است. یکی از اساسی ترین مختصات شک، بیماری جست و جوی آسایش فکری در فرار از فعالیت های مغزی است. این شک در واقع ضد معرفت می باشد.
3) شک حرفه ای؛ این برای نشان دادن اوج فکری افراد ضعیف النفس است که مدعی اند ما به مقامی از مراحل درک و شناخت رسیده ایم که جز شک و تردید راهی دیگر نمی بینیم. یا به دلیل عشق ورزیدن به شکاکان است تا عشق به یافتن حقیقت و واقعیت!
ادامه مطلب ...با توجه به این که امروزه عوامل فساد قوی ترند، آیا در جامعه کنونی می توان به طور کامل گناه را ترک کرد؟
بگذارید پاسخ خود را با دو مقدمه زیر آغاز کنم:
▪ انسان خصوصیاتی دارد که اختصاص به جامعه امروز یا دیروز ندارد و بر اساس همین ویژگی هاست که در دوران های مختلف، می تواند خود را در مسیر تکامل نگاه دارد؛ هر چند نمی توان انکار کرد که هر زمانی برای خود ویژگی هایی دارد که آدمی را وادار می کند تا برای خودسازی، راه حل های تازه ای بیندیشند. در حدیثی آمده است که زمانی خواهد رسید که نگاهداری دین، همانند نگاه داشتن ذغال افروخته در دست می باشد.1
مهم ترین راه حلی که به نظر می رسد، این است که همان راه های همیشگی دوری از گناه را که در ادامه می آید، با توجه و همت بیشتری انجام دهید؛ زیرا غرایز انسان که در اعمال او تأثیر می گذارند، همیشه ثابتند و بسیاری از تغییراتی که در زمان های مختلف به وجود می آیند، تفاوت باطنی با سایر زمان ها ندارند و راه مقابله با آن ها یکی است.
▪ برای به وجود آمدن هر چیزی، مقدماتی لازم است که باید حتماً فراهم گردد. برای اشتیاق به اعمال خیر و تنفر از گناهان هم شرایطی لازم است که بدون فراهم ساختن آنها، ترک گناهان بسیار دشوار و انجام واجبات هم بسیار سخت خواهد شد.
● راه های دوری و انزجار از گناه
ادامه مطلب ...هگل در نوشته ای با عنوان منطق صغیر در انتقاد به رهیافت کانت در نقادی عقل محض از استعاره ای سود می جوید که شاید کاراترین افزار برای نقد تفکر انتزاعی باشد. او می نویسد شناخت پیش از شناخت یافتن همان قدر باطل است که تصمیم خردمندانه اسکولاستیکوس [نماد حکیمان مدرسی] به خودداری از داخل شدن در آب پیش از شنا آموختن (پیتر سینگر، هگل ، عزت الله فولادوند، ص 104) خودداری از تن به آب زدن و در ضمن تلاش برای فراگیری شنا دقیقاً همان کاری است که ذهن در حین انتزاعی فکر کردن انجام می دهد، برای یادگیری شنا باید دلیرانه به آب زد، برای شناخت واقعیت (حقیقت) _ هدفی که تفکر دنبال می کند- باید با شهامت خود را در سیلان آگاهی غوطه ور ساخت. تفکر انتزاعی، به تعبیر هگل، نشانه نافرهیختگی است. اهمیت این نوشته زمانی روشن تر می شود که یادمان باشد در تاریخ فلسفه به ناحق، هگل را قله تفکر انتزاعی دانسته اند. به زعم هگل، بدترین آلودگی تن زدن از آلوده شدن به جریان واقعیت/ آگاهی یا همان جدایی ماده از صورت در منطق کلاسیک و حتی فلسفه نظری کانت است، کاری که ذهن های نافرهیخته هم برای گریز از آلودگی رویارویی با واقعیت می کنند.
فکر کردن؟ انتزاعی؟- بلبشو! هر که فکر می کند می تواند، این گوی و این میدان! از هم اکنون می توانم داد و فریاد آن خیانت پیشه خودفروش را بشنوم که با آب و تاب این کلمات را بر زبان جاری می کند و این نوشته را تقبیح، زیرا این جستار بی پرده با مابعدالطبیعه سروکار خواهد داشت. آخر مابعدالطبیعه هم چنان که انتزاعی و چه بسا خود تفکر نیز، کلمه ای است که هر که آن را می شنود پا به فرار می گذارد، تو گویی از آدمی مبتلا به طاعون می گریزد.
ادامه مطلب ...سوال: چرا گاهی دعا می کنیم، ولی اجابت نمی شود ؟
پاسخ: گاهی این سوال به ذهن انسان می رسد که اگر خداوند صدای ما را می شنود، به دعا و درخواست ما آگاه است، توانایی اجابت هم دارد و خودش فرموده: از من بخواهید تا اجابت کنم. (غافر 60) پس چرا برخی اوقات شاهد اجابت سریع دعاهای خود نیستیم؟
در پاسخ به این سوال متذکر می شویم
ـ اولا هیچ دعایی خالی از نوعی اجابت نیست، زیرا نوعی عبادت و پرستش است و درهر عبادتی که با قصد قربت انجام می شود ؛ یعنی عبادت کننده تصمیم دارد به خدای خود نزدیک شود و به کمالات ذات اقدس اله آراسته گردد، خالی از اثر قربی نیست. بنابر این، همین که دعا و عبادت با خلوص نیت و شرایط لازم انجام می شود، در همان لحظه به اجابت می رسد و اثر معنوی خود را بر روح و جان انسان می گذارد.
رسول گرامی اسلام فرمود: هنگامی که خداوند بخواهد نیازهای بنده اش را برآورد به او اذن و توفیق دعا کردن می دهد. (میزان الحکمه / حدیث 5583)
آن یکی اللّه می گفتی شبی
تا که شیرین می شد از ذکرش لبی
گفت شیطان: آخر ای بسیار گو
این همه اللّه را لبیک کو ؟
می نیاید یک جواب از پیش تخت
چند اللّه می زنی با روی سخت
ادامه مطلب ...روشنفکری چیست؟
مفهوم واژه ی روشنفکری چیست؟وآیا میتوان مقوله ای به نام روشنفکری دینی را جدی گرفت؟آیا روشنفکران دینی شخصیت و تشخص هویتی شان را از جامعه ی عقل محور گرفته اند؟از همه مهمترآیاما باید برای رسیدن به مدرنیته ای ایرانی "روشنفکری"ای از نوع ایرانی داشته باشیم؟وآیا لازمه ی این روشنفکری، سکولار بودن است؟(مقصود از سکولار بودن اینجا به معنی قوی کلمه است، نه به معنی ضعیف آن. سکولار ضعیف یعنی خواهان جدایی نهاد دین از نهاد سیاست و به این مفهوم خود من سکولار هستم. اما سکولاریته به این مفهوم که انسان ذهنش را از هر گونه موضوع مقدس پاکسازی کند، سکولاریته به مفهوم قوی است.) پرسشی هم که در پیاش می آید این است که آیا روشنفکر باید ذهنش را از دین پاک سازی کند؟که در این صورت مفهوم روشنفکری دینی مفهومی پارادوکسیکال میشود.بهتر است اول ببینیم اصلا تعریف مفهوم روشنفکری چیست؟
اندیشمندان مختلف تعاریف مختلفی از روشنفکری ارایه داده اند،گرامشی با نگاهی بدبینانه روشنفکران را کارشناسان مشروعیت بخشی میداند که ضرب آهنگ تحولات اجتماعی را کنترل و اقتدار سرآمدان حکومتی را حقانیت میبخشند.الوین گولدنز آنان را جمعیتی "گفتاری" میداند که یک فرهنگ گفتمان انتقادی را در جامعه رواج میدهند.مانهایم روشنفکران را ایدیولوگهای طبقات مختلف میداند که یک "طبقه ی در خود" به شمار نمیروند.ماکس وبر میگوید آنها کسانی اند که به سبب ویژگیهای شان دسترسی خاصی به دستاوردهای مشخصی که ارزشهای فرهنگی هستند دارند و رهبری جامعه ی فرهنگی را غصب کرده اند.ادوارد سعید میگوید :روشنفکر کسی است که در برابر قدرت از حقیقت دفاع میکند.
ادامه مطلب ...در چه صورت انسان میتواند در روحیات و اخلاقیات و معرفتشخص دیگر تاثیر بگذارد؟ |
مسأله تأثیرپذیری یا تأثیرگذاری به توانها و قابلیتهای انسان در ابعاد مختلف بستگی دارد . مهمترین اموری که در تاثیرگذاری دخالت دارد ویژگیهای روحی از قبیل اراده استوار، اخلاق نیکو، حسن معاشرت و توان علمی بالا است . تأثیر پذیری مثبت تا حدودی به این امور و نیز به میزان انعطاف پذیری و حقیقتطلبی شخص ارتباط دارد؛ چنان که تأثیرپذیری منفی از ضعف آگاهی و اراده برمیخیزد . بنابراین، هر اندازه در تقویت اراده و گسترش صفات حسنه و خلق و خوی پسندیده و افزونسازی آگاهیهای خود، به ویژه در زمینه مسائل دینی و فرهنگی و اجتماعی، تلاش کنید به تدریج توان تأثیرگذاری بیشتری خواهید یافت . تأثیرگذاری مهارتی است که به تدریجحاصل میشود و در تحقق آن باید تأثیرگذار و تأثیرپذیر ضمن برخورداری از آمادگی لازم و شرائط کافی در فضای روانی مناسب قرار گیرند . رعایت اصول و نکات زیر در افزایش میزان تأثیرگذاری شما سودمند مینماید: 1 . کار خود را با تحسین و قدردانی صمیمانه از طرف مقابل شروع کنید . 2 . با اندکی تفحص و جست و جو، برنامه خود را با برجسته کردن یک یا چند نکته مثبت و ارزشمند در طرف مقابل و تحسین صادقانه از وی به خاطر وجود آن امر مثبت آغاز کنید . 3 . چنانچه اشتباه و لغزشی در طرف مقابل مشاهده کردید، وی را مورد انتقاد و سرزنش مستقیم قرار ندهید . 4 . قبل از انتقاد از دیگران درباره اشتباهات خود حرف بزنید . 5 . بکوشید شنونده خوبی باشید و دیگران را تشویق کنید درباره خود برای شما حرف بزنند . 6 . صمیمانه دیگران را دوست داشته باشید و محبتباطنی خود را به آنها اعلام کنید . 7 . به دیگران اعتبار بدهید و کاری کنید احساس کنند مهم هستند . 8 . در خصوص کار مورد نظرتان میل شدید در طرف مقابل ایجاد کنید؛ به عبارت دیگر، فضای روانی لازم را برای انجام آن عمل فراهم آورید . |
بعضی معتقدند نکاح منقطع بر خلاف حیثیت و احترام زن است، زیرا نوعی کرایه دادن آدم و جواز شرعی آدم فروشی است؛ خلاف حیثیت انسانی زن است که در مقابل وجهی کهاز مردی میگیرد وجود خود را در اختیار او قرار دهد.
اگر قهرمان هزار و یک شب سر از خاک بردارد و امکانات وسیع عیش و عشرت و ارزانی و رایگانی زن امروز را ببیند، به هیچ وجه حاضر به تشکیل حرمسرا با آنهمه خرج و زحمت نخواهد شد و از مردم مغرب زمین که او را از زحمت حرمسراداری معاف کرده اند، تشکر خواهد کرد و بی درنگ اعلام خواهد کرد تعدد زوجات و ازدواج موقت ملغی، زیرا اینها برای مردان در برابر زنان تکلیف و مسؤولیت ایجاد می کند.
معایب و مفاسدی که برای نکاح منقطع ذکر شده از این قرار است:
▪ عدم دوام و استواری
پایه ازدواج باید بر دوام باشد. زوجین از اول که پیمان زناشویی می بندند بایدخود را برای همیشه متعلق به یکدیگر بدانند و تصور جدایی در مخیله آنها خطورنکند. علیهذا ازدواج موقت نمی تواند پیمان استواری میان زوجین باشد.
اینکه پایه ازدواج باید بر دوام باشد، بسیار مطلب درستی است ولی این ایراد وقتی وارد است که بخواهیم ازدواج موقت را جانشین ازدواج دایم کنیم و ازدواج دایم را منسوخ نماییم. بدون شک هنگامی که طرفین قادر به ازدواج دایم هستند و اطمینان کامل نسبت به یکدیگر پیدا کرده اند و تصمیم دارند برای همیشه متعلق به یکدیگر باشند پیمان ازدواج دایم می بندند.
ادامه مطلب ...موفقیت در هر کارى از امور زندگى، مرهون چند امر است:
پافشارى و استقامت میخ
سزد ار عبرت بشر گردد
برسرش هر چه بیشتر کوبى
پافشاریش بیشتر گردد
یکى از دانشمندان بزرگ مشهور به«ابو جعرانه» موفقیت خود را در درسآموزى، از حشرهاى(شبیه سوسک) به نام«جعرانه» مىداند. وى مىگوید: در مسجد جامع دمشق کنار ستونى نشسته بودم. جعرانهاى را دیدم که مىخواهد از ستون بالا برود و کنار شعلهاى که بالاى ستون مىسوخت، بنشیند. من از اول شب تا صبح کنار آن ستون بودم؛ حشره هفتصد بار سعى نمود بالا برود، ولى هر بار به پایین سقوط مىکرد؛ زیرا ستون صاف و لغزنده بود. از تلاش و همت آن حشره تعجب کردم و بعد برخاستم و وضو گرفتم و وقتى بازگشتم، دیدم حشره به بالاى ستون رفته و کنار شعله چراغ پىسوز آرمیده است.
زکوشش به هر چیز خواهى رسید
به هر چیز خواهى کماهى رسید
سکاکى یکى از دانشمندان بزرگ نیز در سن چهل سالگى به درس خواندن روى آورد. وى چنان کم استعداد بود که راه حجرهاش را گم مىکرد؛ اما با تلاش توانست به یکى از دانشمندان بزرگ تبدیل گردد. کتابهاى وى پس از 12 یا 13 قرن، هنوز به عنوان متن درسى مورد استفاده قرار مىگیرد.
با توجه به نمونههایى که در بالا ذکر شد، ملتزم بودن به راههاى زیر، نقش مؤثرى در موفقیتتان دارد:
1. باید باور کنید که شما چون دیگر انسانها از توانمندىهاى بسیار برخوردارید و از دیگران کمتر نیستید. فراموش نکنید نقاط قوت انسان از نقاط ضعفش بیشتر است و نباید خود را دست کم بگیرید. تصمیم خوب در پرتو تکیه برقوتها، جبران ضعفها و احساس توانمندى شکل مىگیرد.
شکلات را با شیر در ظرف کوچکی بریزید و روی اجاق گاز قرار دهید تا با حرارت ملایم گرم شود و شکلات در شیر ذوب شود. این مخلوط را کنار بگذارید...
شکلات را با شیر در ظرف کوچکی بریزید و روی اجاق گاز قرار دهید تا با حرارت ملایم گرم شود و شکلات در شیر ذوب شود. این مخلوط را کنار بگذارید..